*
Ανασυγκρότηση
***
*
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι πολύ απλή και πολύ σύνθετη ταυτόχρονα. Οι εφημερίδες ιστορικά προσφέρουν τρεις διαφορετικές υπηρεσίες στον τελικό τους καταναλωτή: πακεταρισμένη πληροφορία, γνώμη και ιδεολογία, καθώς και προσωπική ταυτότητα των αναγνωστών. Στην Ελλάδα ειδικά, χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται εκτεταμένα και ως εργαλείο «delivery» άλλων προϊόντων και υπηρεσιών με φθηνό και μαζικό τρόπο - οι περίφημες προσφορές.
Ενώ οι ελληνικές εφημερίδες είναι - αν τις συγκρίνει κανείς με αντίστοιχες του εξωτερικού - τεχνικά πολύ καλές στο λειτουργικό και αισθητικό πακετάρισμα των πληροφοριών, χρησιμοποιώντας δημιουργικά το εργαλείο των προσφορών, δεν ισχύει το ίδιο για τη λειτουργία τους ως δημιουργών γνώμης και ιδεολογίας. Η κυριαρχία του λαϊκισμού στα μέσα ενημέρωσης υπονόμευσε το κύρος τους ως διαμορφωτών δημόσιας άποψης, ενώ η οφθαλμοφανής εξυπηρέτηση διαχρονικά, των ιδιωτικών συμφερόντων των ιδιοκτητών τους υπονόμευσε καταλυτικά το ρόλο τους ως φορέων δημιουργίας ταυτότητας των αναγνωστών. Όταν ήρθε λοιπόν η κρίση και υπονομεύθηκε όχι μόνο η οικονομική ισχύς τους αλλά προπαντός το κύρος τους και η λειτουργία τους ως φορέων ταυτότητας, η συρρίκνωση που φέρνει ούτως ή άλλως η τεχνολογική αλλαγή, επιταχύνθηκε.
Η τεχνολογική αλλαγή κατέβασε δραματικά το κόστος εισόδου στην ίδια αγορά - της πληροφορίας και της ταυτότητας -, με φορέα όμως το διαδίκτυο αντί το χαρτί. Σήμερα η δημιουργία ενός μέσου ενημέρωσης στο διαδίκτυο θέλει δεκάδες φορές λιγότερα χρήματα σε σχέση με τον παραδοσιακό Τύπο, ενώ και τα δύο μέσα ανταγωνίζονται για τους ίδιους αναγνώστες και τα ίδια διαφημιστικά budget. Τι μπορεί λοιπόν να κάνει ο Τύπος;
Το καλύτερο «asset» των εφημερίδων σήμερα είναι τα οργανωμένα δίκτυα πληροφόρησης και επαφών που διαθέτουν, καθώς και το σχετικό τους μέγεθος. Το μεγάλο βάρος τους είναι η κακή τους φήμη και η έμφαση στη λειτουργία τους με χαρτί και όχι στη διαδικτυακή τους ανάπτυξη. Αυτές που θα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν είναι εκείνες που θα βρουν τρόπο να απαλλαγούν από την κακή φήμη της ιδιοτελούς ιδιοκτησίας (και κάποιων στελεχών που έχουν απόλυτα ταυτιστεί με λανθασμένες επιλογές του παρελθόντος) και θα στρέψουν την ανάπτυξή τους στη διαδικτυακή παροχή προϊόντων και υπηρεσιών, αξιοποιώντας τη δυνατότητά τους να κάνουν πολύ καλύτερο ρεπορτάζ από τον διαδικτυακό ανταγωνισμό.
Το κλειδί είναι πόσο γρήγορα και θεαματικά θα γίνει αυτό, ώστε να συμβεί όσο υπάρχει η αναγκαία οικονομική και πολιτική ισχύς που θα κάνει την μετάβαση οικονομικά βιώσιμη. Για να το πούμε απλά, αν θα έχουν αξία - λαμβανομένων υπόψη και των τεράστιων υποχρεώσεών τους -, ως οργανωμένες επιχειρηματικές μονάδες για νέους επενδυτές ή θα συμφέρει καλύτερα να δημιουργεί κανείς κάτι τελείως νέο χωρίς τα βαρίδια που προαναφέραμε. Όπως συνήθως στις περιπτώσεις αυτές, «timing is everything» και το timing για κάποιους μπορεί να έχει ήδη παρέλθει.
*
Υπάρχει μέλλον για τις εφημερίδες;
Η πτώση των κυκλοφοριών των εφημερίδων συνεχίστηκε και το 2015, στη διάρκεια του οποίου η μέση πανελλαδική κυκλοφορία έπεσε κατά 15%, στις 833.000 φύλλα. Ο συνδυασμός οικονομικής κρίσης, μεγάλων χρεών και επιτάχυνσης της διείσδυσης του διαδικτύου θέτει το πολύ απλό ερώτημα; Τι μέλλον έχουν οι επιχειρήσεις του κλάδου;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι πολύ απλή και πολύ σύνθετη ταυτόχρονα. Οι εφημερίδες ιστορικά προσφέρουν τρεις διαφορετικές υπηρεσίες στον τελικό τους καταναλωτή: πακεταρισμένη πληροφορία, γνώμη και ιδεολογία, καθώς και προσωπική ταυτότητα των αναγνωστών. Στην Ελλάδα ειδικά, χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται εκτεταμένα και ως εργαλείο «delivery» άλλων προϊόντων και υπηρεσιών με φθηνό και μαζικό τρόπο - οι περίφημες προσφορές.
Ενώ οι ελληνικές εφημερίδες είναι - αν τις συγκρίνει κανείς με αντίστοιχες του εξωτερικού - τεχνικά πολύ καλές στο λειτουργικό και αισθητικό πακετάρισμα των πληροφοριών, χρησιμοποιώντας δημιουργικά το εργαλείο των προσφορών, δεν ισχύει το ίδιο για τη λειτουργία τους ως δημιουργών γνώμης και ιδεολογίας. Η κυριαρχία του λαϊκισμού στα μέσα ενημέρωσης υπονόμευσε το κύρος τους ως διαμορφωτών δημόσιας άποψης, ενώ η οφθαλμοφανής εξυπηρέτηση διαχρονικά, των ιδιωτικών συμφερόντων των ιδιοκτητών τους υπονόμευσε καταλυτικά το ρόλο τους ως φορέων δημιουργίας ταυτότητας των αναγνωστών. Όταν ήρθε λοιπόν η κρίση και υπονομεύθηκε όχι μόνο η οικονομική ισχύς τους αλλά προπαντός το κύρος τους και η λειτουργία τους ως φορέων ταυτότητας, η συρρίκνωση που φέρνει ούτως ή άλλως η τεχνολογική αλλαγή, επιταχύνθηκε.
Η τεχνολογική αλλαγή κατέβασε δραματικά το κόστος εισόδου στην ίδια αγορά - της πληροφορίας και της ταυτότητας -, με φορέα όμως το διαδίκτυο αντί το χαρτί. Σήμερα η δημιουργία ενός μέσου ενημέρωσης στο διαδίκτυο θέλει δεκάδες φορές λιγότερα χρήματα σε σχέση με τον παραδοσιακό Τύπο, ενώ και τα δύο μέσα ανταγωνίζονται για τους ίδιους αναγνώστες και τα ίδια διαφημιστικά budget. Τι μπορεί λοιπόν να κάνει ο Τύπος;
Το καλύτερο «asset» των εφημερίδων σήμερα είναι τα οργανωμένα δίκτυα πληροφόρησης και επαφών που διαθέτουν, καθώς και το σχετικό τους μέγεθος. Το μεγάλο βάρος τους είναι η κακή τους φήμη και η έμφαση στη λειτουργία τους με χαρτί και όχι στη διαδικτυακή τους ανάπτυξη. Αυτές που θα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν είναι εκείνες που θα βρουν τρόπο να απαλλαγούν από την κακή φήμη της ιδιοτελούς ιδιοκτησίας (και κάποιων στελεχών που έχουν απόλυτα ταυτιστεί με λανθασμένες επιλογές του παρελθόντος) και θα στρέψουν την ανάπτυξή τους στη διαδικτυακή παροχή προϊόντων και υπηρεσιών, αξιοποιώντας τη δυνατότητά τους να κάνουν πολύ καλύτερο ρεπορτάζ από τον διαδικτυακό ανταγωνισμό.
Το κλειδί είναι πόσο γρήγορα και θεαματικά θα γίνει αυτό, ώστε να συμβεί όσο υπάρχει η αναγκαία οικονομική και πολιτική ισχύς που θα κάνει την μετάβαση οικονομικά βιώσιμη. Για να το πούμε απλά, αν θα έχουν αξία - λαμβανομένων υπόψη και των τεράστιων υποχρεώσεών τους -, ως οργανωμένες επιχειρηματικές μονάδες για νέους επενδυτές ή θα συμφέρει καλύτερα να δημιουργεί κανείς κάτι τελείως νέο χωρίς τα βαρίδια που προαναφέραμε. Όπως συνήθως στις περιπτώσεις αυτές, «timing is everything» και το timing για κάποιους μπορεί να έχει ήδη παρέλθει.
---
---
*
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου