*
Η καταδίκη της επικεφαλής τάγματος εφόδου της Χ.Α, Θέμιδος Σκορδέλη, για τα επεισόδια στον Άγιο Παντελεήμονα το 2010, μας θυμίζει τη βιομηχανία δημιουργίας «αγανακτισμένων πολιτών» από τα Μέσα Ενημέρωσης. Μια ιστορία παλιά όσο και η Νύχτα των Κρυστάλλων.
«Δεν βλέπω τραμπούκους, ούτε ρατσιστές. Βλέπω συνταξιούχους, ηλικιωμένους, άνδρες και γυναίκες». Το ημερολόγιο έγραφε 2010 και ο παρουσιαστής του Mega είχε βγει από τα ρούχα του ακούγοντας την Ελένη Πορτάλιου να αποδίδει την επίθεση που δέχτηκε μαζί με τον Αλέκο Αλαβάνο στον Αγιο Παντελεήμονα σε «ακραία ρατσιστικά στοιχεία».
«Δεν πρέπει να βάλουμε την κουβέντα σε βάσεις "από εδώ η Χρυσή Αυγή και από εκεί οι αντιεξουσιαστές", γιατί θα πολώσουμε την κατάσταση» συνηγορούσε και ο παρουσιαστής του ANT1 που έβλεπε «αγανακτισμένους πολίτες», αλλά όχι οργανωμένες ομάδες της Χ.Α. «Ας μη βάζουμε ταμπέλες σε κάθε άνθρωπο» έλεγε και ο Προκόπης Παυλόπουλος σε πάνελ του newsbomb, στο οποίο η Σκορδέλη παρουσιαζόταν και πάλι σαν μια απλή κάτοικος του Αγίου Παντελεήμονα.
«Πείτε μου τι είναι υπερβολικό από αυτά που είπε [η Σκορδέλη]» συνέχιζε σε έντονο τόνο ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έχοντας μόλις ακούσει την επικεφαλής του τάγματος εφόδου των ναζί να κατηγορεί τους μετανάστες ότι «πυροβολάνε με Καλάσνικοφ» τους κατοίκους!
Λίγα χρόνια αργότερα ο Σταύρος Θεοδωράκης έπινε νερό στο όνομα (ή τουλάχιστον από την κούπα) της Χρυσής Αυγής, ενώ συνομιλούσε φιλικά με τον Μιχαλολιάκο. Σε άλλα κανάλια, όπως το Star, ο Κασιδιάρης παρουσιαζόταν στα μεσημεριανάδικα σαν ένα είδος τηλεοπτικού αστέρα (πλην σεμνού και ταπεινού) ο οποίος απολαμβάνει το φαγητό της μαμάς, αφού ο ίδιος δεν έχει χρόνο ούτε να μαγειρέψει.
Οσο για τον ΣΚΑΪ, όπου τα στελέχη της Χρυσής Αυγής είχαν για μήνες το δικό τους στασίδι, ο δημοσιογράφος Αρης Πορτοσάλτε συμβούλευε πατρικά τον Κασιδιάρη «να βρει τρόπο να μην τον πιάνουν στο στόμα τους» για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα – την οποία αρχικά ο σταθμός παρουσίασε σαν αποτέλεσμα αντιπαράθεσης για το ποδόσφαιρο.
Η ολοκληρωτική νομιμοποίηση της Χ.Α. από τα ιδιωτικά MME θα ήταν δύσκολο να είχε επιτευχθεί εάν δεν είχε προηγηθεί η μαζική δημιουργία των «αγανακτισμένων πολιτών» που δικαιολογούσαν κάθε εγκληματική πράξη της ναζιστικής οργάνωσης.
Δυστυχώς η ιστορία της δημοσιογραφίας σε παγκόσμιο επίπεδο έχει να μας προσφέρει πολλά παραδείγματα «αγανακτισμένων πολιτών». Τον Νοέμβριο του 1938 ο αδερφός τού Γκράχαμ Γκριν και μετέπειτα διευθυντής του BBC, Χιου Γκριν, περιέγραφε ως εξής τη Νύχτα των Κρυστάλλων ως ανταποκριτής της Daily Telegraph στο Βερολίνο: «Ο νόμος του όχλου κυριαρχούσε από το απόγευμα στο Βερολίνο, καθώς ορδές από τραμπούκους προχώρησαν σε ένα όργιο καταστροφής…
Το φυλετικό μίσος και η υστερία είχαν καταλάβει τούς κατά τα άλλα ευπρεπείς πολίτες. Είδα καλοντυμένες κυρίες να χειροκροτούν και να ουρλιάζουν από χαρά, ενώ αξιοσέβαστες μητέρες, από τα μεσαία στρώματα, κρατούσαν ψηλά τα μωρά τους για να βλέπουν καλύτερα».
Αν και προφανώς στο πογκρόμ συμμετείχαν και απλοί Γερμανοί πολίτες, η ανταπόκριση του Γκριν αποτελεί μια μάλλον στρεβλή καταγραφή της πραγματικότητας, αφού τη Νύχτα των Κρυστάλλων κυριαρχούσαν παραστρατιωτικές ομάδες του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος (NSDAP) του Χίτλερ.
Η αστυνομία είχε λάβει σαφείς εντολές να μην επέμβει, ενώ ακόμη και η πυροσβεστική κινητοποιούνταν μόνο όταν οι φλόγες απειλούσαν να επεκταθούν πέρα από τις συναγωγές και τα καταστήματα των Εβραίων.
Το σύνθημα, μάλιστα, για το πογκρόμ είχε δώσει στον κομματικό μηχανισμό ο ίδιος ο Γκέμπελς λέγοντας ότι "ο Φίρερ αποφάσισε ότι… το κόμμα δεν πρέπει να οργανώσει τις διαδηλώσεις, αλλά ούτε να τις εμποδίσει σε περίπτωση που ξεσπάσουν αυθόρμητα"».
Εκτοτε η παγκόσμια δημοσιογραφία έχει γράψει ορισμένες από τις πιο μελανές σελίδες της παρουσιάζοντας σαν «αγανακτισμένους πολίτες» ανθρώπους που εξυπηρετούσαν συμφέροντα συγκεκριμένων ομάδων ή κρατών.
Η περίπτωση της 15χρονης Νάιρα από το Κουβέιτ, που υποστήριζε το 1990 ότι είδε Ιρακινούς στρατιώτες να βγάζουν μωρά από θερμοκοιτίδες, έκανε για μήνες τον γύρο του κόσμου και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη νομιμοποίηση της αμερικανικής επίθεσης στο Ιράκ.
Το πρόβλημα ήταν ότι οι Αμερικανοί δημοσιογράφοι «παρέλειψαν» να μας ενημερώσουν ότι η «αγανακτισμένη» νεαρά ήταν και κόρη του πρέσβη του Κουβέιτ στις ΗΠΑ. Το 2002 στο αποτυχημένο πραξικόπημα στη Βενεζουέλα, οι ιδιωτικοί σταθμοί, που συμμετείχαν ενεργά στην απόπειρα ανατροπής του Τσάβες, έβλεπαν «αγανακτισμένους» στις ομάδες παρακρατικών που πυροβολούσαν άοπλους διαδηλωτές.
Πολύ πιο πρόσφατα τα διεθνή ΜΜΕ «απέτυχαν» να δουν τα φασιστικά στοιχεία ανάμεσα στους αγανακτισμένους της εξέγερσης του Μαϊντάν στην Ουκρανία, ενώ παρουσίαζαν «ερασιτεχνικά» βίντεο διαδηλωτών που είχαν γυριστεί από γνωστούς Αμερικανούς σκηνοθέτες και πρώην συνεργάτες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Σε αρκετές περιπτώσεις το μιντιακό φαινόμενο των «αγανακτισμένων» ίσως να οφείλεται πράγματι σε προχειρότητα στο ρεπορτάζ. Θα πρέπει, όμως, να αναρωτηθούμε γιατί οι μεγάλες δημοσιογραφικές «αστοχίες» συμβαίνουν συνήθως όταν οι «αγανακτισμένοι» εκφράζουν την κυρίαρχη αφήγηση που προωθούν τα κράτη ή οι ιδιοκτήτες των Μέσων Ενημέρωσης.
Ανασυγκρότηση
***
*
Γράφει ο Άρης Χατζηστεφάνου
*
Όταν και ο Προκόπης είχε απορίες
Γράφει ο Άρης Χατζηστεφάνου
Πείτε μου τι είναι υπερβολικό
από αυτά που λέει (η Σκορδέλη);
Προκόπης Παυλόπουλος
Προκόπης Παυλόπουλος
«Δεν βλέπω τραμπούκους, ούτε ρατσιστές. Βλέπω συνταξιούχους, ηλικιωμένους, άνδρες και γυναίκες». Το ημερολόγιο έγραφε 2010 και ο παρουσιαστής του Mega είχε βγει από τα ρούχα του ακούγοντας την Ελένη Πορτάλιου να αποδίδει την επίθεση που δέχτηκε μαζί με τον Αλέκο Αλαβάνο στον Αγιο Παντελεήμονα σε «ακραία ρατσιστικά στοιχεία».
«Δεν πρέπει να βάλουμε την κουβέντα σε βάσεις "από εδώ η Χρυσή Αυγή και από εκεί οι αντιεξουσιαστές", γιατί θα πολώσουμε την κατάσταση» συνηγορούσε και ο παρουσιαστής του ANT1 που έβλεπε «αγανακτισμένους πολίτες», αλλά όχι οργανωμένες ομάδες της Χ.Α. «Ας μη βάζουμε ταμπέλες σε κάθε άνθρωπο» έλεγε και ο Προκόπης Παυλόπουλος σε πάνελ του newsbomb, στο οποίο η Σκορδέλη παρουσιαζόταν και πάλι σαν μια απλή κάτοικος του Αγίου Παντελεήμονα.
«Πείτε μου τι είναι υπερβολικό από αυτά που είπε [η Σκορδέλη]» συνέχιζε σε έντονο τόνο ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έχοντας μόλις ακούσει την επικεφαλής του τάγματος εφόδου των ναζί να κατηγορεί τους μετανάστες ότι «πυροβολάνε με Καλάσνικοφ» τους κατοίκους!
Λίγα χρόνια αργότερα ο Σταύρος Θεοδωράκης έπινε νερό στο όνομα (ή τουλάχιστον από την κούπα) της Χρυσής Αυγής, ενώ συνομιλούσε φιλικά με τον Μιχαλολιάκο. Σε άλλα κανάλια, όπως το Star, ο Κασιδιάρης παρουσιαζόταν στα μεσημεριανάδικα σαν ένα είδος τηλεοπτικού αστέρα (πλην σεμνού και ταπεινού) ο οποίος απολαμβάνει το φαγητό της μαμάς, αφού ο ίδιος δεν έχει χρόνο ούτε να μαγειρέψει.
Οσο για τον ΣΚΑΪ, όπου τα στελέχη της Χρυσής Αυγής είχαν για μήνες το δικό τους στασίδι, ο δημοσιογράφος Αρης Πορτοσάλτε συμβούλευε πατρικά τον Κασιδιάρη «να βρει τρόπο να μην τον πιάνουν στο στόμα τους» για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα – την οποία αρχικά ο σταθμός παρουσίασε σαν αποτέλεσμα αντιπαράθεσης για το ποδόσφαιρο.
Η ολοκληρωτική νομιμοποίηση της Χ.Α. από τα ιδιωτικά MME θα ήταν δύσκολο να είχε επιτευχθεί εάν δεν είχε προηγηθεί η μαζική δημιουργία των «αγανακτισμένων πολιτών» που δικαιολογούσαν κάθε εγκληματική πράξη της ναζιστικής οργάνωσης.
Δυστυχώς η ιστορία της δημοσιογραφίας σε παγκόσμιο επίπεδο έχει να μας προσφέρει πολλά παραδείγματα «αγανακτισμένων πολιτών». Τον Νοέμβριο του 1938 ο αδερφός τού Γκράχαμ Γκριν και μετέπειτα διευθυντής του BBC, Χιου Γκριν, περιέγραφε ως εξής τη Νύχτα των Κρυστάλλων ως ανταποκριτής της Daily Telegraph στο Βερολίνο: «Ο νόμος του όχλου κυριαρχούσε από το απόγευμα στο Βερολίνο, καθώς ορδές από τραμπούκους προχώρησαν σε ένα όργιο καταστροφής…
Το φυλετικό μίσος και η υστερία είχαν καταλάβει τούς κατά τα άλλα ευπρεπείς πολίτες. Είδα καλοντυμένες κυρίες να χειροκροτούν και να ουρλιάζουν από χαρά, ενώ αξιοσέβαστες μητέρες, από τα μεσαία στρώματα, κρατούσαν ψηλά τα μωρά τους για να βλέπουν καλύτερα».
Αν και προφανώς στο πογκρόμ συμμετείχαν και απλοί Γερμανοί πολίτες, η ανταπόκριση του Γκριν αποτελεί μια μάλλον στρεβλή καταγραφή της πραγματικότητας, αφού τη Νύχτα των Κρυστάλλων κυριαρχούσαν παραστρατιωτικές ομάδες του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος (NSDAP) του Χίτλερ.
Η αστυνομία είχε λάβει σαφείς εντολές να μην επέμβει, ενώ ακόμη και η πυροσβεστική κινητοποιούνταν μόνο όταν οι φλόγες απειλούσαν να επεκταθούν πέρα από τις συναγωγές και τα καταστήματα των Εβραίων.
Το σύνθημα, μάλιστα, για το πογκρόμ είχε δώσει στον κομματικό μηχανισμό ο ίδιος ο Γκέμπελς λέγοντας ότι "ο Φίρερ αποφάσισε ότι… το κόμμα δεν πρέπει να οργανώσει τις διαδηλώσεις, αλλά ούτε να τις εμποδίσει σε περίπτωση που ξεσπάσουν αυθόρμητα"».
Εκτοτε η παγκόσμια δημοσιογραφία έχει γράψει ορισμένες από τις πιο μελανές σελίδες της παρουσιάζοντας σαν «αγανακτισμένους πολίτες» ανθρώπους που εξυπηρετούσαν συμφέροντα συγκεκριμένων ομάδων ή κρατών.
Η περίπτωση της 15χρονης Νάιρα από το Κουβέιτ, που υποστήριζε το 1990 ότι είδε Ιρακινούς στρατιώτες να βγάζουν μωρά από θερμοκοιτίδες, έκανε για μήνες τον γύρο του κόσμου και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη νομιμοποίηση της αμερικανικής επίθεσης στο Ιράκ.
Το πρόβλημα ήταν ότι οι Αμερικανοί δημοσιογράφοι «παρέλειψαν» να μας ενημερώσουν ότι η «αγανακτισμένη» νεαρά ήταν και κόρη του πρέσβη του Κουβέιτ στις ΗΠΑ. Το 2002 στο αποτυχημένο πραξικόπημα στη Βενεζουέλα, οι ιδιωτικοί σταθμοί, που συμμετείχαν ενεργά στην απόπειρα ανατροπής του Τσάβες, έβλεπαν «αγανακτισμένους» στις ομάδες παρακρατικών που πυροβολούσαν άοπλους διαδηλωτές.
Πολύ πιο πρόσφατα τα διεθνή ΜΜΕ «απέτυχαν» να δουν τα φασιστικά στοιχεία ανάμεσα στους αγανακτισμένους της εξέγερσης του Μαϊντάν στην Ουκρανία, ενώ παρουσίαζαν «ερασιτεχνικά» βίντεο διαδηλωτών που είχαν γυριστεί από γνωστούς Αμερικανούς σκηνοθέτες και πρώην συνεργάτες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Σε αρκετές περιπτώσεις το μιντιακό φαινόμενο των «αγανακτισμένων» ίσως να οφείλεται πράγματι σε προχειρότητα στο ρεπορτάζ. Θα πρέπει, όμως, να αναρωτηθούμε γιατί οι μεγάλες δημοσιογραφικές «αστοχίες» συμβαίνουν συνήθως όταν οι «αγανακτισμένοι» εκφράζουν την κυρίαρχη αφήγηση που προωθούν τα κράτη ή οι ιδιοκτήτες των Μέσων Ενημέρωσης.
---
---
Σημ.: την επιμέλεια της εικονογράφησης είχε η Ανασυγκρότηση
*
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου