Τετάρτη 13 Μαρτίου 2019

Όταν ο Αρκάς μπήκε στο μισθολόγιο...

*
Ανασυγκρότηση
***
*

...ο Άδωνις Γεωργιάδης
ξεκαρδίζεται με τα σκίτσα του!


του Δημήτρη Σούλτα
από το fb

Είχα γράψει πριν από καιρό ένα σχόλιο για τον Αρκά, όπου υποστήριζα ότι ο Αρκάς "γέρασε", με την έννοια ότι περισσότερο ηθικολογεί και λιγότερο σατιρίζει. Προς τιμήν του ο Αρκάς το δημοσίευσε στην σελίδα του, αν και καθόλου κολακευτικό για το έργο του των τελευταίων ετών. Από τότε δεν έκανα άλλο σχόλιο, καθώς θεωρώ περιττή τη συζήτηση για τα σκίτσα ενός γελοιογράφου. Ή σε αγγίζουν ή δεν σε αγγίζουν. Ή σε κάνουν να γελάς ή σε αφήνουν αδιάφορο. Δεν θέλει το κάθε σκίτσο μακροσκελείς αναλύσεις, ούτε αυτό μπορεί να είναι το επίκεντρο μιας πολιτικής αντιπαράθεσης. Συνεχίζεται όμως μία "μάχη" γύρω από τα σκίτσα του Αρκά, μια συζήτηση που παράγει πολλά φαιδρά και παράδοξα. 

Πρώτ' απ' όλα ο Αρκάς έχει κάθε δικαίωμα να δημοσιεύει ό,τι θέλει, όποτε θέλει, με όποιο θέμα θέλει. Από την άλλη, αφού αυτός είναι ο δημόσιος λόγος του, ο καθένας έχει δικαίωμα να τον κρίνει, να τον χειροκροτά ή να τον απορρίπτει. Είναι επίσης εμφανές ότι ο Αρκάς άλλαξε κοινό. Μου είναι δύσκολο να πιστέψω ότι ο Άδωνις Γεωργιάδης, που ξεκαρδίζεται πλέον με τον Αρκά, περίμενε πριν από 30 χρόνια με αγωνία την κυκλοφορία της "Βαβέλ", του "Σχολιαστή" ή της "Πρώτης" για να τον διαβάσει. Αλλά και σ' αυτό έχει απόλυτο δικαίωμα. Δεν είναι από τίποτα υποχρεωμένος να απευθύνεται στο ίδιο κοινό δια βίου. Από την άλλη ο ίδιος και οι- όψιμοι- θαυμαστές του θα πρέπει να δεχθούν ότι η κριτική δεν αποτελεί "λογοκρισία". Γράφτηκαν άρθρα ακόμα και για "μακαρθισμό" απέναντι στον Αρκά, τα οποία δηλώνουν μάλλον άγνοια για το τι σημαίνει η λέξη. Ο Αρκάς δημοσιεύει ελεύθερα και είναι από πιο ακριβοπληρωμένους στο είδος του. Αυτό με οποιαδήποτε ανάγνωση δεν λέγεται "δίωξη". Διάβασα επίσης, από καθηγητή Πανεπιστημίου μάλιστα, ότι ο Αρκάς δέχεται πολεμική γιατί αντιστέκεται στο καθεστώς που ζούμε, που είναι αμάλγαμα "ολοκληρωτισμού και αναρχίας". Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πώς μπόρεσε καθηγητής να χωρέσει τον ολοκληρωτισμό και την αναρχία μέσα σε μία πρόταση, δύο έννοιες που δεν έχουν συναντηθεί ποτέ στην Ιστορία και θα έκαναν οποιονδήποτε πρωτοετή φοιτητή Πολιτικών Επιστημών να έχει διαθέσεις αυτοχειρίας.

Επί της ουσίας τώρα. Η σάτιρα έχει ως κύριο στόχο της την εξουσία. Και προφανώς ένας πρωθυπουργός είναι στην κορυφή της εξουσίας. Πώς όμως αντιμετωπίζεται αυτός από την τελευταία σειρά του Αρκά; Είναι το "αγράμματο τσογλάνι", ο "καταληψίας", ο "στούρνος" που μας κατσικώθηκε γιατί από μικρό παιδί είχε ως όνειρο την εξουσία. Συγγνώμη, αλλά αυτό ακουμπάει στην - επί της ουσίας- απολίτικη ρητορική που υιοθέτησε η δεξιότερη δεξιά από τη στιγμή που ο Τσίπρας μπήκε στο παιχνίδι ως διεκδικητής της εξουσίας. Ο Τσίπρας δεν κρίνεται για την πολιτική που ακολουθεί. Ο γελοιογράφος καθίζει τον Τσίπρα στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή, όπου το πρόβλημα είναι κάποιο "λάθος" στην παιδική του ηλικία. Όπου αυτό το "λάθος" τον έχει κάνει εραστή της "καρέκλας". Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πώς ο Αρκάς, σε μια χώρα που κυβερνήθηκε κατά κανόνα από πολιτικά τζάκια, μόλις το 2019 βλέπει κάποιον που ερωτεύτηκε την καρέκλα και μάλιστα από νήπιο. Εξουσία δεν είναι μόνο ο Τσίπρας. Είναι κι αυτός που βρισκόταν σ' αυτήν, είναι κι αυτός που την διεκδικεί. Είναι όμως και ο τραπεζίτης, ο μεγαλοεπιχειρηματίας. Το πλέγμα εξουσίας σε ένα σύστημα υπερβαίνει το ένα πρόσωπο, που μας "κατσικώθηκε", γιατί ήταν από το μαιευτήριο εξουσιομανής. Η εξουσία είναι αυτό που περιγράφει και καυτηριάζει π.χ. στα σκίτσα του ο Αltan. Είναι και ο στρατηγός, είναι και ο τραπεζίτης, είναι και ο μεγαλοεπιχειρηματίας. Αυτοί όμως στο "σύμπαν" του νέου Αρκά είναι άφαντοι. Αντιθέτως, "πηγή του κακού" είναι ένας "κακομαθημένος καταληψίας" και ένας "ηλίθιος λαός". Εξαιρετικά απλουστευτική οπτική και επίσης πολύ βολική για το πλέγμα εξουσίας, που περιγράφω πιο πάνω. Είναι μια οπτική απολίτικη, ρηχή και καθόλου αντιεξουσιαστική, όπως θα περίμενε κανείς από ένα σατιρικό σκίτσο.

Ο Αρκάς φορά, εδώ και καιρό, γυαλιά πρεσβυωπίας. Βλέπει άριστα "κοντά". Θα πρέπει όμως να κάνει κάτι και για την υπερμετρωπία του, γιατί μονίμως η μεγαλύτερη εικόνα θολώνει στο βλέμμα του.
---
Σημ.: την επιμέλεια της εικονογράφησης είχε η Ανασυγκρότηση
*

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου