*
Ο Έλληνας αισθάνεται δύο πράγματα όταν έχει το κινητό του στο χέρι: Παντοδύναμος και παντογνώστης. Το να μπορείς, έστω και ελάχιστα, με τη δική σου απόφαση να επηρεάσεις τη ζωή ενός άλλου, ήταν ανέκαθεν το καλύτερο αφροδισιακό της εξουσίας. Το να μπορείς να εκφέρεις άποψη χωρίς, τις περισσότερες φορές, να έχεις την παραμικρή γνώση ή εμπειρία κι αυτή όχι μόνο να καταγράφεται, αλλά και να γίνεται αποδεκτή, αποτελεί για πολλούς επιθυμία στα όρια της φαντασίωσης.
Κι αυτή η φαντασίωση γίνεται πραγματικότητα, με αντίτιμο ευτελές. Ολόκληρος ο λαός μεγαλώνει, αναπτύσσεται και διαβιώνει με την αίσθηση ότι ο λόγος του περνάει, ότι με σύμμαχο του τηλέφωνο γίνεται ΠΑΝΤΑ το δικό του. Και δεν έχει καμία σημασία αν η άποψή του δεν στηρίζεται πουθενά. Την έχει, γιατί ΠΡΕΠΕΙ να την έχει. Γιατί του είπαν ότι πρέπει να έχει άποψη για τα πάντα, ασχέτως αν γνωρίζει ή όχι.
Φτάσαμε σε τέτοιο επίπεδο που αντιμετωπίσαμε με αυτόν τον τρόπο μέχρι και το μέλλον μας. Στο διάστημα από τον Μάιο του 2012 ως τον Σεπτέμβριο του 2015 οδηγηθήκαμε στις κάλπες οκτώ φορές, τέσσερις για εθνικές εκλογές, δύο για δημοτικές (με την επαναληπτική), μία για ευρωεκλογές και μία για δημοψήφισμα. Ψηφίσαμε οκτώ φορές σε 40 μήνες, μία ανά πέντε μήνες κατά μέσο όρο.
Πού μπορεί να οδηγήσει αυτός ο εθισμός; Αυτή η αίσθηση ότι δικαιούσαι να αποφασίζεις για τα πάντα, ανεξαρτήτως κατάρτισης; Προφανώς σ’ αυτόν τον ορυμαγδό σχολίων που κατακλύζουν τις τελευταίες ημέρες τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και όχι μόνο για την απόφαση της δικαιοσύνης για την πασίγνωστη πια υπόθεση της Ηριάννας Β.Λ.
Προσοχή: Δεν μπαίνουμε στην ουσία της υπόθεσης. Αν έκαναν, δηλαδή, καλά οι δικαστές που απέρριψαν το αίτημά της για αποφυλάκιση ή όχι. Πιθανόν να έχουν κάνει λάθος, χοντρό λάθος. Πιθανόν να καταδικάζουν τελείως άδικα σε στέρηση της ελευθερίας της μια εντελώς αθώα κοπέλα, που πληρώνει πανάκριβα τις κοινωνικές και ερωτικές της συναναστροφές. Ή και την ιδεολογία της ακόμα. Κάτι που κανένα δικαστήριο στον κόσμο δεν θα’ πρεπε να απασχολεί.
Προκαλεί εντύπωση, όμως, αυτή η απορία, αλλά και αυτή η οργή που τη συνοδεύει. Αφού οι πιο πολλοί λέμε ότι το κορίτσι είναι αθώο, τι στο διάβολο γίνεται και δεν δικαιωνόμαστε; Έκλεισαν τις γραμμές; Μπλόκαραν τα τηλεφωνικά κέντρα, ώστε να μην… εισακουσθεί η ψήφος μας; Τολμάνε να μην λαμβάνουν υπ’ όψιν τους εμάς, τον σημαντικότερο κριτή, τον τελικό δικαστή, τον λαό με το αλάθητο ένστικτο και το «κοινό περί δικαίου αίσθημα»;
Τι; Δεν είμαστε δικαστές; Και τι μ’ αυτό; Μπας και είμαστε χορευτές, ψυχολόγοι, τραγουδιστές, συνθέτες; Δεν έχει να κάνει. Πλερώνουμε το ευρουλάκι μας κι αποφασίζουμε!
Και τι πειράζει που η όλη μας ενασχόληση με την υπόθεση ήταν ένα κείμενο, που διαβάσαμε αποσπασματικά κάπου, δεν θυμόμαστε πού; Μπορεί να μην ήταν νομικό το κείμενο, να μην περιείχε γεγονότα, αποδείξεις, σκεπτικά, όμως μας άγγιξε. Μας έπεισε. Πειστήκαμε ότι το κορίτσι είναι αθώο. Δεν μας νοιάζει ούτε ποιος έγραψε το κείμενο, ούτε αν είχε σκοπό να το γράψει έτσι, ούτε θα ελέγξουμε ποτέ τα στοιχεία που αναφέρει, για να εξακριβώσουμε αν είναι αληθινά.
Στο κάτω-κάτω, έχουμε ακούσει ως τηλεθεατές και το εξής, συνήθως από τους «κριτές», τους ανθρώπους που το παίζουν ειδικοί, κατά τη διάρκεια της κριτικής τους: «Έκανες τεχνικά λάθη, είχες προβληματάκια, ήσουν έξω από το κομμάτι, αλλά έκανες γκελ στον κόσμο. Άκου τους πώς σε χειροκροτούν! Αυτό είναι το σημαντικότερο»!
Όταν σπέρνεις τηλεκοντρόλ και υπέρμετρες κολακείες, αυτά θερίζεις…
Αργύρης Παγαρτάνης
(Δημοσιεύεται στη Live Sport της Πέμπτης
Ανασυγκρότηση
***
*
«Εσύ έχεις τη δύναμη να διαλέξεις τον τελικό νικητή. Γιατί ο μεγαλύτερος, ο πιο δίκαιος κριτής, είσαι εσύ, το κοινό. Από εσένα εξαρτώνται όλα. Τηλεφώνησε τώρα στο 9011…, στείλε μήνυμα στο τετραψήφιο που βλέπεις στην οθόνη σου. Η τελική απόφαση είναι δική σου, μόνο δική σου»! Τα πρόσωπα και τα θέματα μπορεί να αλλάζουν, αλλά το… ποίημα παραμένει αναλλοίωτο. Δεν είναι κάτι καινούργιο:
Η κολακεία του κοινού, συνήθως τηλεοπτικού αλλά όχι μόνο, προκειμένου να διαθέσει ένα ευρώ και κάτι λεπτά για να… συναποφασίσει, μας χτύπησε την πόρτα αρκετά χρόνια πριν. Τα τελευταία, όμως, έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας.
Μ’ ένα κινητό στο χέρι καλούμαστε να σηκώσουμε τοίχους, να γυρίσουμε καρέκλες, να βάλουμε ανθρώπους σε αεροπλάνα. Την ίδια ώρα εμείς καλούμαστε να αποφασίσουμε για την εξέλιξη της ζωής κάποιων ανθρώπων. Υποψήφιων καλλιτεχνών των περισσότερων, αλλά όχι μόνο.
Το κόλπο πιάνει. Το αποδεικνύουν, μεταξύ άλλων, τα τρομακτικά μεγάλα νούμερα μηνυμάτων στις δύο τελευταίες ημέρες του Survivor. Οι Έλληνες προτίμησαν να σπαταλήσουν 1 εκ. ευρώ για να πουν τη γνώμη τους για τον Ντάνο, τον Μάριο και τον Κωνσταντίνο. Όπως προηγουμένως το είχαν κάνει για τον Ανδρέα, τον Γιάννη, την Εύα, τη Μαρία Έλενα κλπ. κλπ.
*
Το καλύτερο αφροδισιακό της εξουσίας
Η κολακεία του κοινού, συνήθως τηλεοπτικού αλλά όχι μόνο, προκειμένου να διαθέσει ένα ευρώ και κάτι λεπτά για να… συναποφασίσει, μας χτύπησε την πόρτα αρκετά χρόνια πριν. Τα τελευταία, όμως, έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας.
Μ’ ένα κινητό στο χέρι καλούμαστε να σηκώσουμε τοίχους, να γυρίσουμε καρέκλες, να βάλουμε ανθρώπους σε αεροπλάνα. Την ίδια ώρα εμείς καλούμαστε να αποφασίσουμε για την εξέλιξη της ζωής κάποιων ανθρώπων. Υποψήφιων καλλιτεχνών των περισσότερων, αλλά όχι μόνο.
Το κόλπο πιάνει. Το αποδεικνύουν, μεταξύ άλλων, τα τρομακτικά μεγάλα νούμερα μηνυμάτων στις δύο τελευταίες ημέρες του Survivor. Οι Έλληνες προτίμησαν να σπαταλήσουν 1 εκ. ευρώ για να πουν τη γνώμη τους για τον Ντάνο, τον Μάριο και τον Κωνσταντίνο. Όπως προηγουμένως το είχαν κάνει για τον Ανδρέα, τον Γιάννη, την Εύα, τη Μαρία Έλενα κλπ. κλπ.
Ο Έλληνας αισθάνεται δύο πράγματα όταν έχει το κινητό του στο χέρι: Παντοδύναμος και παντογνώστης. Το να μπορείς, έστω και ελάχιστα, με τη δική σου απόφαση να επηρεάσεις τη ζωή ενός άλλου, ήταν ανέκαθεν το καλύτερο αφροδισιακό της εξουσίας. Το να μπορείς να εκφέρεις άποψη χωρίς, τις περισσότερες φορές, να έχεις την παραμικρή γνώση ή εμπειρία κι αυτή όχι μόνο να καταγράφεται, αλλά και να γίνεται αποδεκτή, αποτελεί για πολλούς επιθυμία στα όρια της φαντασίωσης.
Κι αυτή η φαντασίωση γίνεται πραγματικότητα, με αντίτιμο ευτελές. Ολόκληρος ο λαός μεγαλώνει, αναπτύσσεται και διαβιώνει με την αίσθηση ότι ο λόγος του περνάει, ότι με σύμμαχο του τηλέφωνο γίνεται ΠΑΝΤΑ το δικό του. Και δεν έχει καμία σημασία αν η άποψή του δεν στηρίζεται πουθενά. Την έχει, γιατί ΠΡΕΠΕΙ να την έχει. Γιατί του είπαν ότι πρέπει να έχει άποψη για τα πάντα, ασχέτως αν γνωρίζει ή όχι.
Φτάσαμε σε τέτοιο επίπεδο που αντιμετωπίσαμε με αυτόν τον τρόπο μέχρι και το μέλλον μας. Στο διάστημα από τον Μάιο του 2012 ως τον Σεπτέμβριο του 2015 οδηγηθήκαμε στις κάλπες οκτώ φορές, τέσσερις για εθνικές εκλογές, δύο για δημοτικές (με την επαναληπτική), μία για ευρωεκλογές και μία για δημοψήφισμα. Ψηφίσαμε οκτώ φορές σε 40 μήνες, μία ανά πέντε μήνες κατά μέσο όρο.
Πού μπορεί να οδηγήσει αυτός ο εθισμός; Αυτή η αίσθηση ότι δικαιούσαι να αποφασίζεις για τα πάντα, ανεξαρτήτως κατάρτισης; Προφανώς σ’ αυτόν τον ορυμαγδό σχολίων που κατακλύζουν τις τελευταίες ημέρες τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και όχι μόνο για την απόφαση της δικαιοσύνης για την πασίγνωστη πια υπόθεση της Ηριάννας Β.Λ.
Προσοχή: Δεν μπαίνουμε στην ουσία της υπόθεσης. Αν έκαναν, δηλαδή, καλά οι δικαστές που απέρριψαν το αίτημά της για αποφυλάκιση ή όχι. Πιθανόν να έχουν κάνει λάθος, χοντρό λάθος. Πιθανόν να καταδικάζουν τελείως άδικα σε στέρηση της ελευθερίας της μια εντελώς αθώα κοπέλα, που πληρώνει πανάκριβα τις κοινωνικές και ερωτικές της συναναστροφές. Ή και την ιδεολογία της ακόμα. Κάτι που κανένα δικαστήριο στον κόσμο δεν θα’ πρεπε να απασχολεί.
Προκαλεί εντύπωση, όμως, αυτή η απορία, αλλά και αυτή η οργή που τη συνοδεύει. Αφού οι πιο πολλοί λέμε ότι το κορίτσι είναι αθώο, τι στο διάβολο γίνεται και δεν δικαιωνόμαστε; Έκλεισαν τις γραμμές; Μπλόκαραν τα τηλεφωνικά κέντρα, ώστε να μην… εισακουσθεί η ψήφος μας; Τολμάνε να μην λαμβάνουν υπ’ όψιν τους εμάς, τον σημαντικότερο κριτή, τον τελικό δικαστή, τον λαό με το αλάθητο ένστικτο και το «κοινό περί δικαίου αίσθημα»;
Τι; Δεν είμαστε δικαστές; Και τι μ’ αυτό; Μπας και είμαστε χορευτές, ψυχολόγοι, τραγουδιστές, συνθέτες; Δεν έχει να κάνει. Πλερώνουμε το ευρουλάκι μας κι αποφασίζουμε!
Και τι πειράζει που η όλη μας ενασχόληση με την υπόθεση ήταν ένα κείμενο, που διαβάσαμε αποσπασματικά κάπου, δεν θυμόμαστε πού; Μπορεί να μην ήταν νομικό το κείμενο, να μην περιείχε γεγονότα, αποδείξεις, σκεπτικά, όμως μας άγγιξε. Μας έπεισε. Πειστήκαμε ότι το κορίτσι είναι αθώο. Δεν μας νοιάζει ούτε ποιος έγραψε το κείμενο, ούτε αν είχε σκοπό να το γράψει έτσι, ούτε θα ελέγξουμε ποτέ τα στοιχεία που αναφέρει, για να εξακριβώσουμε αν είναι αληθινά.
Στο κάτω-κάτω, έχουμε ακούσει ως τηλεθεατές και το εξής, συνήθως από τους «κριτές», τους ανθρώπους που το παίζουν ειδικοί, κατά τη διάρκεια της κριτικής τους: «Έκανες τεχνικά λάθη, είχες προβληματάκια, ήσουν έξω από το κομμάτι, αλλά έκανες γκελ στον κόσμο. Άκου τους πώς σε χειροκροτούν! Αυτό είναι το σημαντικότερο»!
Όταν σπέρνεις τηλεκοντρόλ και υπέρμετρες κολακείες, αυτά θερίζεις…
Αργύρης Παγαρτάνης
(Δημοσιεύεται στη Live Sport της Πέμπτης
με τίτλο «Αποφασίζω και ας μην είμαι δικαστής»)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου