Κυριακή 9 Μαρτίου 2014

... το διαδίκτυο και η σφαγή της γλώσσας ...

*
Διον. Βραϊμάκης
("harddog")
***
*

Τα γενόσημα των εφημερίδων
και τα ματωμένα πληκτρολόγια


Ο βασανισμός της γλώσσας στο διαδίκτυο, τα υποκατάστατα του Τύπου και... μήπως έγινε κανα πραξικόπημα;

Έλεγαν ότι το διαδίκτυο είναι το μέλλον της δημοσιογραφίας και του Τύπου γενικότερα. Μια ισχυρή άποψη που με τον καιρό, στην πράξη, ξέφτισε και έγινε παραμύθι. Οι ηλεκτρονικές εφημερίδες – οι περισσότερες τουλάχιστον – είναι υποκατάστατο των κανονικών εφημερίδων, με χαρτί και μελάνι. Είναι ένα γενόσημο της Ενημέρωσης, ένα γήπεδο με όρους αλάνας όπου ασκείται το σπορ της μανιώδους αντιγραφής. Ο ένας κοπιάρει τον άλλον, μια αίολη (και όχι έωλη, συνάδελφοι) είδηση απ' την στιγμή που ανεβαίνει αναπαράγεται με ταχύτητα ανέμου, έστω και αν είναι αστήρικτη, χωρίς διασταύρωση και εγκυρότητα. Ένας θάνατος που δεν συνέβη, απλώνεται σαν τερατώδης μύκητας στο διαδίκτυο, το κατακυριεύει. Σε πεθαίνει ένας; Σε πεθαίνουν όλοι!

Γεγονότα ανυπόστατα μεταβάλλονται σε Άλιεν των οποίων ο πληθυσμός αυξάνεται τερατωδώς. Στα γραφεία των εφημερίδων, στις ώρες που ετοιμαζόταν η έκδοση, ο σφυγμός ήταν στα ύψη, παντού έβλεπες και άκουγες μια ενεργητική πίεση του χρόνου, πολλούς ανθρώπους, πολλά τηλεφωνήματα και τον ήχο από τα πληκτρολόγια σαν μονότονη αδιάκοπη βροχή (γράφω σε αόριστο γιατί, πλέον, και τα περισσότερα δημοσιογραφικά γραφεία έχουν αποψιλωθεί). Τώρα, μπαίνεις σε γραφείο διαδικτυακού Μέσου και βρίσκεις σιγή αναγνωστηρίου. Δυο-τρία άτομα πλανάρουν με τα αρπακτικά ποντίκια τους στον κυβερνοχώρο, κάνουν εφορμήσεις για να τσιμπήσουν κάποια «αποκλειστικότητα» και ξανασηκώνονται για να πάνε το θήραμα στις φωλιές τους, στους σέρβερ, και να το μοιραστούν με το κοινό τους.

Σφαγή!

Το χειρότερο: πολλά πληκτρολόγια (που συνεχώς γίνονται περισσότερα) είναι καταματωμένα από τη σφαγή της γλώσσα. Αίμα! Και στις εφημερίδες υπήρχαν - θα υπάρχουν πάντα - ξεχαρβαλωτές τού βασικού εργαλείου τους (μέλη δημοσιογραφικών ενώσεων πολλοί από αυτούς), αλλά εκεί υπάρχουν και δομές, ιεραρχία, ροή. Τα κείμενα περνούν από επικεφαλής τμημάτων, από αρχισυντάκτες, κάποια σημαντικά από διευθυντές, και πριν πάνε για σελιδοποίηση φιλτράρονται από τον διορθωτή - τον τελευταίο αμυντικό πριν έρθει το γκολ. Και το γκολ τις περισσότερες φορές αποσοβείται.

Ολόκληροι τόμοι θα μπορούσαν να γραφτούν με τα μαργαριτάρια που γλίτωσαν διορθωτές (έχω διαβάσει κάποια σπαρταριστά ρεπορτάζ, με ντοκουμέντα γλωσσικής κακοποίησης, αλλά δεν είχα την προνοητικότητα να τα κρατήσω). Ο διορθωτής είναι ο τελευταίος στόπερ, ο τερματοφύλακας να το πω καλύτερα. Και μας έχει γλιτώσει άπειρες φορές από δημόσιο ρεζιλίκι - χωρίς βέβαια να αποσοβεί πάντα τις γκέλες.

Στις διαδικτυακές εφημερίδες, όμως, όπου το είδος «διορθωτής» δεν έχει φτάσει ακόμα, ο ανηλεής βασανισμός της γλώσσας είναι καθημερινός. Και μαζί με το μαστίγωμα της ορθογραφίας, του συντακτικού και των λέξεων, έχουμε κανονικά μαχαιρώματα.

Χτίστης

Όπως αυτό που εντόπισα πριν από λίγο σε ένα ακόμα από τα σάιτ που «είναι το μέλλον της δημοσιογραφίας». Διάβασα, λοιπόν, ότι ο Μπρέιβικ, που σκότωσε 77 ανθρώπους το 2011 στη Νορβηγία, «έκτισε ένα μέρος της ποινής των 21 ετών κάθειρξης που του έχει επιβληθεί». ΕΚΤΙΣΕ! Στο υπόλοιπο της ποινής θα κάνει το σοβάντισμα, τα φώτα και τα υδραυλικά.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ 1: Δεν ξέρω πώς το «εκτίω» θα μπορούσε να γίνει στον αόριστο της δημοτικής χωρίς αύξηση. Προφανώς με τον παράδοξο τρόπο που επέλεξε ο/η συνάδελφος. Αλλά κάποιες λέξεις, όροι, φράσεις δεν μεταφέρονται στη δημοτική. Είτε τα χρησιμοποιείς με τους κανόνες που έχουν από τη μάνα τους, την καθαρεύουσα, (λες π.χ. «εξέτισε τη ποινή του») είτε χρησιμοποιείς κάτι άλλο: «έκανε ένα μέρος της ποινής του», «πέρασε ήδη ένα μέρος της ποινής του» κλπ. (Κάποτε, στα χρόνια της απόλυτης γλωσσικής σύγχυσης μια φίλη έλεγε το «Πεδίο του Άρεως», «Πεδίο του Άρη» και τα «δεδομένα», «δοσμένα». Σήμερα, ευτυχώς, έχει ξεζαλιστεί!)

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ 2: Φυσικά και το διαδίκτυο είναι παρόν και μέλλον. Γιατί σπρώχνει μπροστά τον κόσμο, τις επιστήμες, την έρευνα και την ενημέρωση. Στη δημοσιογραφία, όμως, προς το παρόν βάζει αλυσίδες στους αστραγάλους. Και δεν φταίει το διαδίκτυο. Δεν φταίει η Ρολς Ρόις όταν την στουκάρουν. Ο οδηγός όμως;

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ 3: Έβαλα στο Google το «έκτισε την ποινή του» και το βρήκα σε πολλά λινκ, ενώ νόμιζα ότι εκείνο που πρωτοσυνάντησα ήταν μοναδικό μαργαριτάρι που ανακάλυψα στη διαδικτυακή κατάδυσή μου. Μήπως έγινε κάνα πραξικόπημα στη γλώσσα και έχουν ανατραπεί τα πάντα; Αν έγινε, έχω συλληφθεί με τις πιτζάμες!
---
*

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου