*
Ανασυγκρότηση
***
*
Η απόφαση του ΣτΕ 2307/2014 διασώζει μεν τη μονομερή προσφυγή στη διαιτησία και έτσι θα ξαναϋπάρξουν Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας για τους μισθούς και τους λοιπούς όρους εργασίας.
*
Διαιτησία για αποκατάσταση μισθών
Άρθρο του Τάσου Πετρόπουλου (δικηγόρος - εργατολόγος) στην Εφημερίδα των Συντακτών σχετικά με την απόφαση 2307 της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου για την επαναφορά της Διαιτησίας του ΟΜΕΔ στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας:
Η απόφαση του ΣτΕ 2307/2014 διασώζει μεν τη μονομερή προσφυγή στη διαιτησία και έτσι θα ξαναϋπάρξουν Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας για τους μισθούς και τους λοιπούς όρους εργασίας.
Επικυρώνει, όμως, σειρά μέτρων απορρύθμισης του εργατικού δικαίου και την εξαφάνιση εργασιακών δικαιωμάτων, υπό την γνώριμη επίκληση του δημοσίου συμφέροντος και της δημοσιονομική κρίσης. Το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο αποδέχεται ανέλεγκτα ως δημόσιο συμφέρον οτιδήποτε επικαλείται η κυβέρνηση ως τέτοιο. Χωρίς να εξαρτά, τουλάχιστον, την κρίση του για τη συνταγματικότητα των μέτρων περιορισμού της συλλογικής αυτονομίας, από μία ευλογοφανή τεκμηρίωση (π.χ. με ειδική οικονομικοτεχνική μελέτη, όπως απαιτεί η μειοψηφία της παραπάνω απόφασης) της αναγκαιότητας και της προσφορότητας των μέτρων αυτών για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος που επικαλείται η απόφαση.
Ετσι, έκρινε ως επιτρεπτή την αναδρομική κατάργηση ρυθμίσεων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, δηλαδή ρυθμίσεων με νομική ισχύ, για τις αμοιβές και τους όρους εργασίας των εργαζόμενων. Αδιαφορώντας για το ότι διατήρηση στις ατομικές συμβάσεις εργασίας των όρων ΣΣΕ που λήγουν ή καταγγέλλονται, έχει θεσμοθετηθεί με αναγκαστικό νόμο από το έτος 1935 και εξακολούθησε να προβλέπεται στο ν.3239/1955 και στο ν. 1876/1990. Μείωση μισθού, επειδή έληξε αντίστοιχη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, ήταν αδιανόητη και ανεπίτρεπτη διότι οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας είναι εξοπλισμένες από το Σύνταγμα με ισχύ νόμου και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η ασυνέχεια και το κενό που προκαλεί με χαοτικό τρόπο η κατάργηση της μετενέργειας. Πρόκειται για τη γνωστή «μετενέργεια» που το έτος 2012, οπότε καταργήθηκε, συμπλήρωσε 77 έτη ζωής.
Η διαρκής συμπίεση του εργασιακού κόστους και η απίσχνανση των προστατευτικών διατάξεων του εργατικού δικαίου εξακολουθούν να προβάλλονται ως η μοναδική σωτηρία, μολονότι η σωρευθείσα κοινωνική εμπειρία έχει πλέον αποδείξει τις καταστροφικές συνέπειες που επιφέρουν στην κοινωνική συνοχή, τις πολιτικές ενίσχυσης της απασχόλησης, την ηθική της εργασίας και την οικονομία εν γένει, οι αλλεπάλληλες μειώσεις μισθών και συντάξεων. Εντούτοις, το ίδιο Ανώτατο Δικαστήριο κήρυξε αντισυνταγματική μόνο την αναδρομική μείωση των μισθολογικών αποδοχών των δικαστών και των ενστόλων, με την Κυβέρνηση να σπεύδει να νομοθετήσει τη συμμόρφωσή της για τους μισθούς των δικαστών προς το παρόν.
Σε παλαιότερο άρθρο μου (Περιοδικό ΜΟΝΟ – Τεύχος 2ο /14 Φεβρουαρίου 2012), με αφορμή την κατάργηση της Διαιτησίας, είχα διατυπώσει σχετικές σκέψεις:
Αραγε προτρέπονται τα συνδικάτα στην άνευ κανόνων ανάπτυξη της αγωνιστικής δυναμικής που επιδείκνυαν κατά την προ του 1935 περίοδο; Θα ανεχθεί η κρατούσα εξουσία την ελεύθερη ανάπτυξη των κοινωνικών συγκρούσεων, καθώς πια η δυναμική της αναμέτρησης αναδεικνύεται ο μοναδικός παράγοντας για την επιβολή ρυθμίσεων που κατά τα δικά του συμφέροντα κάθε μέρος θα θεωρεί ότι ανταποκρίνονται στο ουσιαστικό δίκαιο; Διότι όταν καταστρέφονται θεσμοί που καθιερώθηκαν αφού η κοινωνία διάνυσε χρόνια σκληρότητας, βίας, αυταρχισμού, διωγμών, η Ιστορία μπορεί να επαναλαμβάνεται.
Η διαρκής συμπίεση του εργασιακού κόστους και η απίσχνανση των προστατευτικών διατάξεων του εργατικού δικαίου εξακολουθούν να προβάλλονται ως η μοναδική σωτηρία, μολονότι η σωρευθείσα κοινωνική εμπειρία έχει πλέον αποδείξει τις καταστροφικές συνέπειες που επιφέρουν στην κοινωνική συνοχή, τις πολιτικές ενίσχυσης της απασχόλησης, την ηθική της εργασίας και την οικονομία εν γένει, οι αλλεπάλληλες μειώσεις μισθών και συντάξεων. Εντούτοις, το ίδιο Ανώτατο Δικαστήριο κήρυξε αντισυνταγματική μόνο την αναδρομική μείωση των μισθολογικών αποδοχών των δικαστών και των ενστόλων, με την Κυβέρνηση να σπεύδει να νομοθετήσει τη συμμόρφωσή της για τους μισθούς των δικαστών προς το παρόν.
Σε παλαιότερο άρθρο μου (Περιοδικό ΜΟΝΟ – Τεύχος 2ο /14 Φεβρουαρίου 2012), με αφορμή την κατάργηση της Διαιτησίας, είχα διατυπώσει σχετικές σκέψεις:
Αραγε προτρέπονται τα συνδικάτα στην άνευ κανόνων ανάπτυξη της αγωνιστικής δυναμικής που επιδείκνυαν κατά την προ του 1935 περίοδο; Θα ανεχθεί η κρατούσα εξουσία την ελεύθερη ανάπτυξη των κοινωνικών συγκρούσεων, καθώς πια η δυναμική της αναμέτρησης αναδεικνύεται ο μοναδικός παράγοντας για την επιβολή ρυθμίσεων που κατά τα δικά του συμφέροντα κάθε μέρος θα θεωρεί ότι ανταποκρίνονται στο ουσιαστικό δίκαιο; Διότι όταν καταστρέφονται θεσμοί που καθιερώθηκαν αφού η κοινωνία διάνυσε χρόνια σκληρότητας, βίας, αυταρχισμού, διωγμών, η Ιστορία μπορεί να επαναλαμβάνεται.
Οι ανιστόρητοι συντάκτες των διαδοχικών νόμων που κατεδάφισαν το εργατικό δίκαιο νομοθετούν παραβιάζοντας έξι τουλάχιστον άρθρα του Συντάγματος, τέσσερις Διεθνείς Συμβάσεις Εργασίας, τα άρθρα 4 και 6 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, το άρθρο 151 της Συνθήκης της Λισαβόνας, αρκετές διατάξεις του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων υπό τον τίτλο IV (Αλληλεγγύη) και το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Διαλέγουν ποιους νόμους δεν θα τηρούν και ποιους θα μας επιβάλλουν. Για πρώτη φορά γίνεται με τόση ευκρίνεια αντιληπτή η παραβατικότητα της εξουσίας όταν είναι να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα συμφέροντα. Και γι’ αυτό δεν νομιμοποιείται η αξίωση σεβασμού σε νόμους που με ιδιοτέλεια υπαγορεύτηκαν κατά παράβαση θεμελιωδών ατομικών δικαιωμάτων.
Η αναβίωση της Διαιτησίας, μετά την παραπάνω απόφαση του ΣτΕ (2307/2014), θα πρέπει να επαναφέρει στην ημερήσια διάταξη των συνδικαλιστικών οργανώσεων τον επαναπροσδιορισμό των ρυθμίσεων που στο μεταξύ καταργήθηκαν.
Με την επίγνωση ότι η υπερίσχυση των επιχειρησιακών ΣΣΕ, ακόμη και από κατασκευασμένες «Ενώσεις Προσώπων» που εισήγαγε το άρθρο 37 του ν. 4024/2011, μπορεί να καμφθεί μόνο με κοινές ρήτρες αναφοράς στις Εθνικές Γενικές και στις Κλαδικές και Ομοιοεπαγγελματικές ΣΣΕ. Χρειάζεται συγχρονισμός και εγρήγορση. Με τέτοιες πρωτοβουλίες μπορούν να αποτραπούν και τα κυοφορούμενα μέτρα για πιο δραστικούς περιορισμούς του απεργιακού δικαιώματος και γενίκευσης της απελευθέρωσης των ομαδικών απολύσεων. Η πολιτική ωριμότητα του συνδικαλιστικού κινήματος δοκιμάζεται και πάλι σε δυσχερείς συνθήκες για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.
Η αναβίωση της Διαιτησίας, μετά την παραπάνω απόφαση του ΣτΕ (2307/2014), θα πρέπει να επαναφέρει στην ημερήσια διάταξη των συνδικαλιστικών οργανώσεων τον επαναπροσδιορισμό των ρυθμίσεων που στο μεταξύ καταργήθηκαν.
Με την επίγνωση ότι η υπερίσχυση των επιχειρησιακών ΣΣΕ, ακόμη και από κατασκευασμένες «Ενώσεις Προσώπων» που εισήγαγε το άρθρο 37 του ν. 4024/2011, μπορεί να καμφθεί μόνο με κοινές ρήτρες αναφοράς στις Εθνικές Γενικές και στις Κλαδικές και Ομοιοεπαγγελματικές ΣΣΕ. Χρειάζεται συγχρονισμός και εγρήγορση. Με τέτοιες πρωτοβουλίες μπορούν να αποτραπούν και τα κυοφορούμενα μέτρα για πιο δραστικούς περιορισμούς του απεργιακού δικαιώματος και γενίκευσης της απελευθέρωσης των ομαδικών απολύσεων. Η πολιτική ωριμότητα του συνδικαλιστικού κινήματος δοκιμάζεται και πάλι σε δυσχερείς συνθήκες για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.
---
*
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου