*
Ανασυγκρότηση
***
*
Τι τύπος είναι ο ελληνικός Τύπος; Το ερώτημα θα μπορούσε να είναι αντικείμενο ακαδημαϊκής έρευνας, αν η απάντηση σε αυτό δεν ήταν η αποτίμηση μιας οικτρής και επικίνδυνης πραγματικότητας. Στο μυαλό πολλών, ίσως και των κυβερνώντων, η λειτουργία του Τύπου είναι θέμα «αγοράς» ή «επιρροής».
Ρεπορτάζ: Κώστας Βαξεβάνης
Η λειτουργία του Τύπου είναι όμως θέμα δημοκρατίας, ελευθερίας και αποτελεί μέτρο για την ίδια την κοινωνία. Και για να το πούμε κυνικά, όταν οι τύποι που εκδίδουν εφημερίδες έχουν πιαστεί με χρήμα σε μαύρες σακούλες ή ελέγχονται για χρηματοδότηση εμπορίας ναρκωτικών, τότε ο Τύπος υπάρχει κίνδυνος να είναι εικόνα και ομοίωσή τους και δυστυχώς και η χώρα ολόκληρη.
Η κρίση αποκάλυψε ότι ο ελληνικός Τύπος είναι επιλεκτικά μουγκός, τυφλός και σίγουρα στρογγυλός και διαπλεκόμενος. Οι ιδιοκτήτες ή οι χορηγοί του τον χρησιμοποιούσαν για να κλείνουν άλλα κερδοφόρα συμβόλαια, τα οποία φυσικά δεν αφορούσαν τις εφημερίδες ή τα κανάλια, ενώ τον χρησιμοποιούσαν ως manual της διαπλοκής. Μέσα από τις εφημερίδες, τα περιοδικά και την τηλεόραση, η Ελλάδα έμαθε να είναι ανεκτική στη διαπλοκή, να τη θαυμάζει και να τη θεωρεί μαγκιά αντί για έγκλημα. Εκπαιδεύτηκε όχι μόνο στο πώς και τι θα ψηφίζει αλλά και στο να ταυτίζει τους διεφθαρμένους εγκληματίες που ψήφιζε με την κανονικότητα. Σήμερα ο Τύπος έχει περάσει σε άλλη λειτουργία που θυμίζει μαφία.
Συγκροτήματα και εφημερίδες δεν ενισχύουν απλώς τη διαπλοκή, αλλά επιχειρούν να προστατεύσουν τα ίδια τα αφεντικά τους από την αποκάλυψή τους, δημιουργώντας ασπίδα προστασίας από διώξεις. Ο εκδότης δεν υποστηρίζει τον διαπλεκόμενο πολιτικό για να υπογράψει συμβάσεις εργολαβίας. Προσπαθεί να σώσει το τομάρι του, ανταλλάσσοντας την επικοινωνιακή προστασία που παρέχει με το δικό του ακαταδίωκτο. Στην Ελλάδα της ελεύθερης αγοράς, το σύνολο των εφημερίδων τυπώνεται πρακτικά από ένα τυπογραφείο και μοιράζεται από ένα πρακτορείο διανομής Τύπου που βρίσκεται στα χέρια του Βαγγέλη Μαρινάκη και των εκδοτών του «Πρώτου Θέματος». Οι ιδιοκτήτες του πρακτορείου διανομή Τύπου Άργος είναι ταυτόχρονα και εκδότες. Φυσικά οι εφημερίδες τους ανακηρύσσονται πρώτες σε κυκλοφορία και εισπράττουν το μεγάλο κομμάτι της πίτας της διαφήμισης.
Πώς κατακτιέται αυτή η «πρωτιά»; Με πολλούς τρόπους. Αν διανέμεις εσύ τους αντιπάλους σου, μπορείς να τους σαμποτάρεις από τη στιγμή που δεν υπάρχει επίσημος θεσμικός έλεγχος και να ανακοινώνεις για τον εαυτό σου ό,τι κυκλοφορία θέλεις. Από την ημέρα που το πρακτορείο Τύπου μπήκε στη διάθεση του επιχειρηματία Βαγγ. Μαρινάκη, οι δικές του εφημερίδες («Βήμα», «Νέα») καθώς και αυτές των συνεταίρων του στο πρακτορείο διανομής («Πρώτο Θέμα) έχουν ανέβει σε κυκλοφορία (κοντά στο 60% άνοδο) την ώρα που όλες οι άλλες πέφτουν. Είναι εντυπωσιακό ότι η απότομη άνοδος διαδέχτηκε την κατακόρυφη πτώση που είχαν τα ίδια έντυπα πριν από την κοινή επιχειρησιακή δραστηριότητα των συγκεκριμένων ιδιοκτητών στο πρακτορείο διανομής. Τι συμβαίνει; Ας αφήσουμε τις κρίσεις ή τις παρατηρήσεις και ας πάμε στα γεγονότα.
Προβλέψεις κυκλοφοριών όπως προβλέψεις καιρού
Κάθε Πέμπτη το πρακτορείο διανομής Τύπου Αργος ανακοινώνει το Δελτίο Κυκλοφορίας των κυριακάτικων εφημερίδων. Το Δελτίο αυτό δεν αποτελεί δελτίο πώλησης, αλλά πρόβλεψης για την κυκλοφορία του κάθε εντύπου, αφού η επιστροφή των εφημερίδων και η καταμέτρησή τους (δηλαδή το αποτέλεσμα της πώλησης) ολοκληρώνονται ύστερα από 45 μέρες. Άλλωστε, όπως μπορεί εύκολα να παρατηρήσει κάποιος, στο Δελτίο δεν εμφανίζεται καμία εφημερίδα να πουλάει αριθμό φύλλων που να έχει κατάληξη αριθμό που δεν είναι πολλαπλάσιο του 10. Δηλαδή δεν υπάρχει πώληση 20.533 ή 30.548 αλλά 20.530 ή 30.540, πράγμα που σημαίνει ότι πρόκειται για στρογγυλοποιημένες εκτιμήσεις.
Η επιστροφή και καταμέτρηση των εφημερίδων που διανέμονται στην Αθήνα γίνεται δύο μέρες μετά την κυκλοφορία τους. Για την επαρχία όμως χρειάζεται 45 ημέρες. Και εδώ μπαίνει το πρώτο ερώτημα: πώς το πρακτορείο μοιράζει την εφημερίδα σε όλη την Ελλάδα σε μία μέρα, αλλά για να τη μαζέψει από την επαρχία χρειάζεται δύο μήνες; Τι συμβαίνει και η επιστροφή των φύλλων θέλει 60 φορές περισσότερο χρόνο από τη διανομή; Επίσης το Αργος δεν επιστρέφει τις κυριακάτικες ανά φύλλο αλλά πολλές μαζί. Δηλαδή δεν εκκαθαρίζει κάθε φύλλο αλλά πολλά μαζί και όποτε θέλει, με αποτέλεσμα ούτε η ίδια η εφημερίδα να ξέρει πόσα φύλλα έχει πουλήσει.
Το σημαντικό όμως ερώτημα είναι: γιατί ένα πρακτορείο διανομής να μπαίνει στον κόπο να ανακοινώσει προβλέψεις κυκλοφορίας και δεν ανακοινώνει τελική πώληση όταν ολοκληρωθεί η καταμέτρηση; Γιατί παρεμβαίνει χωρίς να του ζητηθεί από κανέναν στην ανακοίνωση πωλήσεων, δηλαδή στο πώς θα μοιραστεί η διαφήμιση ανάλογα με την κυκλοφορία που έχει ανακοινωθεί;
Οι προβλέψεις κυκλοφορίας εν είδει προβλέψεων καιρού ή θαλασσοταραχής ποιον εξυπηρετούν αν όχι αυτόν που μπορεί να έχει συμφέρον από αυτή την παρέμβαση;
Πριν από τρεις εβδομάδες, το Documento αποφάσισε να δίνει τις δικές του προβλέψεις κυκλοφορίας, όπως κάνει το Αργος. Οι προβλέψεις αυτές (όπως και του Αργους) προέρχονται από δειγματοληπτικό έλεγχο πώλησης στα περίπτερα. Από την πρώτη κιόλας ανακοίνωση των δικών μας αποτελεσμάτων, η εταιρεία διανομής Αργος μάς έστειλε εξώδικο, διαμαρτυρόμενη γιατί με τον τρόπο αυτό, όπως υποστηρίζει, θέτουμε σε αμφισβήτηση τις δικές της ανακοινώσεις. Γιατί μια εταιρεία, της οποίας ο ρόλος αλλά και η συμβατική υποχρέωση που έχει σχετικά με τις εφημερίδες είναι η διανομή, καίγεται και αντιδρά όταν ανακοινώνεται κάτι που δεν σχετίζεται με την υποχρέωση που έχει αναλάβει; Το Αργος διανέμει εφημερίδες, δεν είναι εταιρεία καταγραφής πωλήσεων. Σε κάθε δε περίπτωση, αν επιμένει να ανακοινώνει νούμερα, πρέπει να αφορούν πωλήσεις και όχι προβλέψεις για τις οποίες μπορεί να αποφανθεί όχι μόνο η εφημερίδα Documento αλλά και μια χαρτορίχτρα. Κανένας δεν μπορεί να απαγορεύσει σε κανέναν να κάνει εκτιμήσεις και ως εκ τούτου το θέμα είναι γιατί το Αργος επιμένει να θέλει τον ρόλο της μοναδικής καφετζούς;
Συμπέρασμα βασικό λοιπόν: δεν υπάρχουν νούμερα πώλησης αλλά πρόβλεψης. Αν μάλιστα μία εφημερίδα προσφύγει στη Δικαιοσύνη λέγοντας πως οι κυκλοφορίες που ανακοινώνει το Αργος δεν είναι πραγματικές και τη βλάπτουν, αφού καθορίζουν με λάθος τρόπο τη διαφημιστική πίτα, το επιχείρημα θα είναι πως κάνουν απλώς μια πρόβλεψη, άρα δεν είναι δυνατόν να είναι υπόλογοι για τη ζημιά που προκαλείται.
Πουλάνε και τα κλειστά περίπτερα
Το Αργος έχει καθαρά μονοπωλιακή λειτουργία. Ακόμη και όταν λειτουργούσε έως το 2017 ένα ακόμη πρακτορείο διανομής, το πρακτορείο Ευρώπη, μεταξύ τους, όπως αποκαλύπτει πόρισμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού, υπήρχε διαμορφωμένη κοινή πολιτική και συνεννοήσεις, πρακτική που τούς είχε καταστήσει υπόλογους απέναντι στην επιτροπή. Το ένα και μοναδικό πρακτορείο μπορεί να σαμποτάρει μια εφημερίδα, να επιλέξει κακή διανομή, να… κατασκευάσει παραπλανητικές διαδικασίες διανομής, χωρίς να έχει καμία κύρωση αφού υπάρχει σχετικό νομικό κενό.
Κάθε εφημερίδα, η οποία φιλοδοξεί να έχει αναγνωστικό κοινό σε όλη την Ελλάδα, πρέπει να τυπώσει τουλάχιστον 30.000 φύλλα για να καλύψει γεωγραφικά όλη τη χώρα. Το τιράζ αυτό το διανέμει το πρακτορείο μέσω υποπρακτόρων, οι οποίοι διανέμουν τελικώς την εφημερίδα στα περίπτερα. Μετά τη διανομή ο εκδότης λαμβάνει ένα ενημερωτικό σημείωμα που δείχνει πού βρίσκεται η εφημερίδα του. Ισχύει όμως αυτό; Το πρακτορείο μπορεί να κρατήσει την εφημερίδα σε αποθήκες δικές του ή των υποπρακτορείων (πολλά μάλιστα είναι ιδιοκτησίας του), ενώ δηλώνει ότι έχει κάνει κανονικά τη διανομή.
Το Documento με ιδιωτική εταιρεία έχει πραγματοποιήσει ελέγχους σε διάφορα σημεία της χώρας, όπου θεωρητικά διανεμήθηκε η εφημερίδα από τον Φεβρουάριο του 2017. Τα στοιχεία από τους ελέγχους αυτούς, που αποδεικνύουν ότι άλλα λέγονται από το πρακτορείο και άλλα γίνονται, έχουν δοθεί στους νομικούς συμβούλους της εφημερίδας και θα κατατεθούν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Ας πάρουμε ένα μικρό δείγμα. Στις 4 Μαρτίου 2018, συνεργείο ελέγχου του Documento έκανε έλεγχο στην Πάτρα. Τα 26 από τα σημεία πώλησης στην Πάτρα ήταν κλειστά. Εχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τρία από αυτά. Ενώ από το πληροφοριακό σύστημα του Αργους ενημερωνόμαστε ότι το Documento έχει πάει σε αυτά τα σημεία, τα συνεργεία ελέγχου τα βρήκαν κλειστά. Το πρωτοφανές όμως είναι ότι, ενώ είναι χωρίς καμία αμφιβολία κλειστά όπως δείχνουν οι φωτογραφίες, όχι μόνο παραλαμβάνουν την εφημερίδα, αλλά πουλάνε κιόλας! Συγκεκριμένα στην οδό Πατρών Κλάους, το κατάστημα πώλησης είναι κλειστό και σιδερόφραχτο όταν ο ελεγκτής περνάει στις 13.09 της Κυριακής 4 Μαρτίου 2017.
Από το Άργος μας πληροφορούν όμως ότι πήρε πέντε αντίτυπα του Documento και μάλιστα πούλησε τα τέσσερα από αυτά. Στην οδό Αγίου Νικολάου 54, σημείο πώλησης φαίνεται να πήρε δέκα αντίτυπα και να πούλησε το ένα. Ο ελεγκτής της εταιρείας δεν βρήκε ανοιχτό σημείο πώλησης στο σημείο αυτό όταν πήγε στις 13.29. Με ανάλογο τρόπο φαίνεται πως σημείο πώλησης στην οδό Βερμίου 22 πήρε πέντε φύλλα Documento και πούλησε τέσσερα, με τη μόνη διαφορά ότι δεν υπάρχει σημείο πώλησης εφημερίδων εκεί, ενώ το πιο κοντινό περίπτερο σε αυτήν τη διεύθυνση… δεν πουλάει εφημερίδες.
Το πρακτορείο, εξάλλου, μπορεί να διανέμει μία εφημερίδα με τρόπο που δεν ευνοεί την πώληση, δίνοντας πολλά φύλλα σε σημεία που δεν πουλάνε ή αφαιρώντας φύλλα από σημεία που έχουν καλές πωλήσεις, με αποτέλεσμα αυτή να εμφανίζεται εξαντλημένη. Καμιά διαμαρτυρία για τον τρόπο διανομής δεν έχει αποτέλεσμα, αφού είναι το μοναδικό πρακτορείο το οποίο μπορεί να μοιράζει με προνομιακό τρόπο τις εφημερίδες των μετόχων δηλαδή το «Βήμα», τα «Νέα» και το «Πρώτο Θέμα».
Τα καπέλα στην κυκλοφορία που είναι σομπρέρο
Τα καπέλα στην κυκλοφορία των εφημερίδων είναι κοινό μυστικό. Την παραδοχή αυτή έχουν κάνει από τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Νίκο Παππά, ο οποίος για τον λόγο αυτό νομοθέτησε το barcode, έως τον ίδιο τον Βαγγ. Μαρινάκη ο οποίος όταν ανέλαβε ενεργό ρόλο στο πρακτορείο Αργος είχε στείλει έστειλε επιστολή στη διοίκησή του, στην οποία έλεγε πως δεν θα ανεχτεί άλλο την κατάσταση. Μετά τις αποκαλύψεις του Documento για τα κουπόνια του Μαρινόπουλου μέσα από τα οποία το «Πρώτο Θέμα» εξαγόραζε την κυκλοφορία και πιθανόν συμμετείχε σε παιχνίδι διακίνησης μαύρου χρήματος με τον όμιλο Μαρινόπουλου, η εφημερίδα αναγκάστηκε να καταργήσει τα κουπόνια. Υστερα από λίγο ανακοινώθηκαν κυκλοφορίες, πεσμένες έως και 30.000 φύλλα. Ξαφνικά όμως το «Πρώτο Θέμα» χωρίς εμφανή λόγο (ιδιαίτερα θέματα, προσφορές ή διαφήμιση) άρχισε και πάλι να ανεβαίνει από κοινού και εναλλάξ με το «Βήμα» του συνέταιρου Μαρινάκη. Πώς όμως μπαίνουν ή μπορούν να μπουν τα καπέλα στην κυκλοφορία; Τις μεθόδους μάς περιέγραψε στέλεχος εταιρειών διανομής, ο οποίος προς το παρόν θέλει να μείνει ανώνυμος για ευνόητους λόγους.
Μέθοδος πρώτη: μαζική αγορά σε τιμή ευκαιρίας
Σύμφωνα με τον συνομιλητή μας, η πιο απλή μέθοδος είναι η μαζική αγορά σε τιμή ευκαιρίας. Δηλαδή, όταν μια εταιρεία διανομής ανακοινώνει πωλήσεις, δεν διευκρινίζει αν πρόκειται για πωλήσεις που έγιναν στην τιμή που αναγράφεται στο φύλλο ή σε αυτές συμπεριλαμβάνονται και οι δωρεάν διανομές αλλά και οι μαζικές αγορές. Στην πραγματικότητα αυτό που γίνεται είναι πως μετά την απόσυρση των φύλλων που δεν έχουν πουληθεί, εμφανίζεται κάποιος φιλότιμος αγοραστής που αγοράζει φύλλα μαζικά με έκπτωση σε εξευτελιστικές τιμές. Αντί τα φύλλα που επιστρέφονται να πουληθούν για λεπτά του ευρώ για να γίνουν χαρτοπολτός, πουλιούνται στην ίδια τιμή περίπου ως προϊόν. Μια εφημερίδα η οποία τυγχάνει και μέτοχος του πρακτορείου (γιατί έτσι μόνο μπορεί να καλυφθεί) πουλάει 10.000 φύλλα προς μερικά λεπτά του ευρώ το φύλλο και ανεβάζει την κυκλοφορία η οποία την οδηγεί σε μεγάλο κομμάτι διαφήμισης
Μέθοδος δεύτερη: τιμολογώ, τιμολογείς, κερδίζουμε
Τα καπέλα μπορούν να μπουν και με τιμολογήσεις, στις οποίες το πρακτορείο εμφανίζεται να πληρώνει τη μεγάλη μη πραγματική κυκλοφορία της εφημερίδας και στη συνέχεια να εισπράττει πίσω τα χρήματα που έδωσε με άλλα τιμολόγια. Ας πούμε πως μια εφημερίδα έχει 10.000 φύλλα και βάζει καπέλο 20.000 φύλλων. Προκειμένου να φαίνεται κανονική η πώληση, το πρακτορείο πληρώνει στην εφημερίδα πώληση 30.000 φύλλων κρατώντας τα ποσοστά του. Στη συνέχεια η εφημερίδα επιστρέφει τα χρήματα που αντιστοιχούν στην εικονική πώληση με τιμολόγιο που εμφανίζει έξοδα για άλλες υπηρεσίες, όπως μεταφορικά ή διαφήμιση. Ετσι λογιστικά δεν υπάρχουν τρύπες αλλά η αλήθεια έχει πέσει στη μεγάλη τρύπα.
Μέθοδος τρίτη: θάβω τον αντίπαλο
Φυσικά εκτός από το να βάλεις καπέλα, μπορείς να καταβαραθρώσεις αυτόν που θες, σαμποτάροντας τη διανομή. Κρύβεις την εφημερίδα, την διανέμεις ανορθόδοξα, εξοντώνεις όποιον εκδότη επιλέξεις εμφανίζοντας το κακό αποτέλεσμα ως μη προτίμηση του αναγνώστη, ενώ είναι κατασκευασμένη εικόνα.
Και το μαχαίρι και την κυκλοφορία
Το πρόβλημα με τη διανομή των εφημερίδων δεν είναι μόνο ότι το Αργος είναι μονοπώλιο. Το κύριο είναι πως δεν υπάρχει κανένας έλεγχος από ανεξάρτητη αρχή. Ο δήθεν έλεγχος της λειτουργίας του πρακτορείου από ελεγκτική εταιρεία δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική. Η ελεγκτική εταιρεία έχει υποχρέωση να ελέγξει λογιστικά την εταιρεία. Η λογιστική λειτουργία προφανώς και είναι σύννομη. Αν για παράδειγμα υπάρχει ένα τιμολόγιο μαζικής πώλησης μιας εφημερίδας προς 10 λεπτά το φύλλο αντί για 2 ευρώ, πράγμα που δηλώνει καπέλο, αυτό δεν είναι κάτι που θα εντοπίσει ως πρόβλημα η ελεγκτική εταιρεία, αφού δεν υπάρχει παράβαση λογιστική. Θα υπογράψει λοιπόν πως όλα είναι νόμιμα και είναι.
Άρα το θέμα είναι η θέσπιση μέτρων ουσιαστικού θεσμικού και όχι λογιστικού ελέγχου. Το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής έχει καθιερώσει την αγορά των εφημερίδων με barcode, πράγμα που σημαίνει πως κάθε εφημερίδα που αγοράζεται θα καταγράφεται από το σύστημα, όπως και κάθε μαζική αγορά. Το μέτρο αυτό όμως δεν μπορεί να πολεμήσει το σαμποτάζ από το πρακτορείο προς κάποια εφημερίδα, αφού θα καταγράφεται μεν στο σύστημα πόσες εφημερίδες πουλήθηκαν, δεν θα είναι γνωστό όμως αν οι εφημερίδες μοιράστηκαν ή έμειναν στις αποθήκες. Ο έλεγχος μέσω του barcode πρέπει να γίνεται σε κάθε στάδιο της διακίνησης, δηλαδή να καταγράφεται πού είναι η κάθε εφημερίδα και όχι μόνο πού πουλήθηκε. Είναι επιβεβλημένο επίσης να θεσμοθετηθούν ποινικές και χρηματικές κυρώσεις για τις περιπτώσεις που εντοπίζονται παρατυπίες, οι οποίες στην πραγματικότητα συνιστούν όχι εμπορική αστοχία, αλλά παρεμπόδιση της ελεύθερης διακίνησης ιδεών και της ελευθεροτυπίας. Ο Τύπος δεν είναι εμπόρευμα μόνο, αλλά συνδέεται με την ίδια τη λειτουργία του πολιτεύματος. Οποιος εμποδίζει τη διακίνησή του στρέφεται ενάντια στην ελευθερία του Τύπου.
Οι γνωστοί άγνωστοι μέτοχοι του πρακτορείου ΑΡΓΟΣ ΑΕ
Ο μεγαλύτερος μέτοχος του πρακτορείου Αργος ΑΕ είναι ο Βαγγέλης Μαρινάκης, ο οποίος διαθέτει 223.043 μετοχές, ποσοστό 29.74% μετά τις 28-12-2017. Οι Εκδόσεις Πρώτο θέμα Εκδοτική Ανώνυμη Εταιρεία διαθέτει 142.620 μετοχές, δηλαδή ποσοστό 19.02%. Μετά την είσοδο των δύο εκδοτών στο πρακτορείο διανομής, οι εφημερίδες τους σημείωσαν θεαματική άνοδο στις πωλήσεις τους.
Η εταιρεία Ιβίσκος Συμμετοχές ΑΕ –πίσω από την οποία βρίσκεται ο Παναγιώτης Ψυχάρης– έχει 141.020 μετοχές και ποσοστό 18,80%, με μετοχικό κεφάλαιο 85.000 ευρώ.
Τέταρτος μέτοχος είναι η Ελευθερία του Τύπου Εκδοτική ΑΕ, συμφερόντων Μαρινάκη, καθώς πρόεδρος του ΔΣ εμφανίζεται ο Γιάννης Κουρτάκης, στενός συνεργάτης του επιχειρηματία ενώ μοναδικός μέτοχος είναι η Φωτεινή Υψηλάντη, στενή συνεργάτιδα του εφοπλιστή.
Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζει η εταιρεία SAJP Εκδοτική ΙΚΕ με μόλις 2.100 ευρώ μετοχικό κεφάλαιο. Διαθέτει 75.000 μετοχές και ποσοστό 10%. Μέτοχος κατά 95% της εταιρείας εμφανίζεται ο γνωστός εκδότης και δημοσιογράφος Σωτήριος Πουλόπουλος, ο οποίος είναι και μέλος του ΔΣ της Αργος ΑΕ. Πρόκειται για τον εκδότη του «Κόκκινου Πρωταθλητή», εφημερίδας συνδεδεμένης με τον Ολυμπιακό.
Μέτοχος κατά 5% στην SAJP ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΙΚΕ είναι ο δημοσιογράφος Μιχάλης Μορφονιός, διευθυντής σύνταξης στον «Κόκκινο Πρωταθλητή». Επί 30 χρόνια ασχολείται με το ρεπορτάζ του Ολυμπιακού, ενώ είναι και δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών». Το μεγάλο ερώτημα, όμως, είναι: πώς ακριβώς μια εταιρεία ΙΚΕ (ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία), με μετοχικό κεφάλαιο 2.100 ευρώ, κατόρθωσε να αγοράσει το 10% της Αργος; Πώς έγινε συνεταίρος με τον εφοπλιστή Βαγγ. Μαρινάκη, τον Θ. Αναστασιάδη και την οικογένεια Ψυχάρη;
ΠΙΝΑΚΑΣ
Μετοχική σύνθεση της ΑΡΓΟΣ ΑΕ μετά τις 28.12.2017
Α/Α Μέτοχος Αντικείμενο Αριθμός μετοχών Ποσοστό
1 ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Ναυτιλία 223.043 29,74%
2 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕ Εκδόσεις
& λοιπά ΜΜΕ 142.620 19,02%
3 ΙΒΙΣΚΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΑΕ 141.020 18,80%
4 ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕ Εκδόσεις 121.620 16,22%
5 SAJP ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΙΚΕ Εκδόσεις 75.000 10,00%
6 ΚΟΥΡΗΣ MEDIA GROUP ΕΠΕ Εκδόσεις 22.620 3,02%
7 Χ.Κ.ΤΕΓΟΠΟΥΛΟΣ ΑΕ Εκδόσεις 18.020 2,40%
8 ΑΡΓΟΣ ΝΕΤ ΑΕ Λιανεμπόριο 3.005 0,40%
9 ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΑΕ Εκδόσεις 2.262 0,30%
10 ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΕ Εκδόσεις 750 0,10%
11 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΛΥΜΠΕΡΗ ΑΕ Εκδόσεις 40 0,01%
ΣΥΝΟΛΟ 750.000 100,00%
*
Μονοπώλιο χειραγώγησης
Ρεπορτάζ: Κώστας Βαξεβάνης
Η λειτουργία του Τύπου είναι όμως θέμα δημοκρατίας, ελευθερίας και αποτελεί μέτρο για την ίδια την κοινωνία. Και για να το πούμε κυνικά, όταν οι τύποι που εκδίδουν εφημερίδες έχουν πιαστεί με χρήμα σε μαύρες σακούλες ή ελέγχονται για χρηματοδότηση εμπορίας ναρκωτικών, τότε ο Τύπος υπάρχει κίνδυνος να είναι εικόνα και ομοίωσή τους και δυστυχώς και η χώρα ολόκληρη.
Η κρίση αποκάλυψε ότι ο ελληνικός Τύπος είναι επιλεκτικά μουγκός, τυφλός και σίγουρα στρογγυλός και διαπλεκόμενος. Οι ιδιοκτήτες ή οι χορηγοί του τον χρησιμοποιούσαν για να κλείνουν άλλα κερδοφόρα συμβόλαια, τα οποία φυσικά δεν αφορούσαν τις εφημερίδες ή τα κανάλια, ενώ τον χρησιμοποιούσαν ως manual της διαπλοκής. Μέσα από τις εφημερίδες, τα περιοδικά και την τηλεόραση, η Ελλάδα έμαθε να είναι ανεκτική στη διαπλοκή, να τη θαυμάζει και να τη θεωρεί μαγκιά αντί για έγκλημα. Εκπαιδεύτηκε όχι μόνο στο πώς και τι θα ψηφίζει αλλά και στο να ταυτίζει τους διεφθαρμένους εγκληματίες που ψήφιζε με την κανονικότητα. Σήμερα ο Τύπος έχει περάσει σε άλλη λειτουργία που θυμίζει μαφία.
Συγκροτήματα και εφημερίδες δεν ενισχύουν απλώς τη διαπλοκή, αλλά επιχειρούν να προστατεύσουν τα ίδια τα αφεντικά τους από την αποκάλυψή τους, δημιουργώντας ασπίδα προστασίας από διώξεις. Ο εκδότης δεν υποστηρίζει τον διαπλεκόμενο πολιτικό για να υπογράψει συμβάσεις εργολαβίας. Προσπαθεί να σώσει το τομάρι του, ανταλλάσσοντας την επικοινωνιακή προστασία που παρέχει με το δικό του ακαταδίωκτο. Στην Ελλάδα της ελεύθερης αγοράς, το σύνολο των εφημερίδων τυπώνεται πρακτικά από ένα τυπογραφείο και μοιράζεται από ένα πρακτορείο διανομής Τύπου που βρίσκεται στα χέρια του Βαγγέλη Μαρινάκη και των εκδοτών του «Πρώτου Θέματος». Οι ιδιοκτήτες του πρακτορείου διανομή Τύπου Άργος είναι ταυτόχρονα και εκδότες. Φυσικά οι εφημερίδες τους ανακηρύσσονται πρώτες σε κυκλοφορία και εισπράττουν το μεγάλο κομμάτι της πίτας της διαφήμισης.
Πώς κατακτιέται αυτή η «πρωτιά»; Με πολλούς τρόπους. Αν διανέμεις εσύ τους αντιπάλους σου, μπορείς να τους σαμποτάρεις από τη στιγμή που δεν υπάρχει επίσημος θεσμικός έλεγχος και να ανακοινώνεις για τον εαυτό σου ό,τι κυκλοφορία θέλεις. Από την ημέρα που το πρακτορείο Τύπου μπήκε στη διάθεση του επιχειρηματία Βαγγ. Μαρινάκη, οι δικές του εφημερίδες («Βήμα», «Νέα») καθώς και αυτές των συνεταίρων του στο πρακτορείο διανομής («Πρώτο Θέμα) έχουν ανέβει σε κυκλοφορία (κοντά στο 60% άνοδο) την ώρα που όλες οι άλλες πέφτουν. Είναι εντυπωσιακό ότι η απότομη άνοδος διαδέχτηκε την κατακόρυφη πτώση που είχαν τα ίδια έντυπα πριν από την κοινή επιχειρησιακή δραστηριότητα των συγκεκριμένων ιδιοκτητών στο πρακτορείο διανομής. Τι συμβαίνει; Ας αφήσουμε τις κρίσεις ή τις παρατηρήσεις και ας πάμε στα γεγονότα.
Προβλέψεις κυκλοφοριών όπως προβλέψεις καιρού
Κάθε Πέμπτη το πρακτορείο διανομής Τύπου Αργος ανακοινώνει το Δελτίο Κυκλοφορίας των κυριακάτικων εφημερίδων. Το Δελτίο αυτό δεν αποτελεί δελτίο πώλησης, αλλά πρόβλεψης για την κυκλοφορία του κάθε εντύπου, αφού η επιστροφή των εφημερίδων και η καταμέτρησή τους (δηλαδή το αποτέλεσμα της πώλησης) ολοκληρώνονται ύστερα από 45 μέρες. Άλλωστε, όπως μπορεί εύκολα να παρατηρήσει κάποιος, στο Δελτίο δεν εμφανίζεται καμία εφημερίδα να πουλάει αριθμό φύλλων που να έχει κατάληξη αριθμό που δεν είναι πολλαπλάσιο του 10. Δηλαδή δεν υπάρχει πώληση 20.533 ή 30.548 αλλά 20.530 ή 30.540, πράγμα που σημαίνει ότι πρόκειται για στρογγυλοποιημένες εκτιμήσεις.
Η επιστροφή και καταμέτρηση των εφημερίδων που διανέμονται στην Αθήνα γίνεται δύο μέρες μετά την κυκλοφορία τους. Για την επαρχία όμως χρειάζεται 45 ημέρες. Και εδώ μπαίνει το πρώτο ερώτημα: πώς το πρακτορείο μοιράζει την εφημερίδα σε όλη την Ελλάδα σε μία μέρα, αλλά για να τη μαζέψει από την επαρχία χρειάζεται δύο μήνες; Τι συμβαίνει και η επιστροφή των φύλλων θέλει 60 φορές περισσότερο χρόνο από τη διανομή; Επίσης το Αργος δεν επιστρέφει τις κυριακάτικες ανά φύλλο αλλά πολλές μαζί. Δηλαδή δεν εκκαθαρίζει κάθε φύλλο αλλά πολλά μαζί και όποτε θέλει, με αποτέλεσμα ούτε η ίδια η εφημερίδα να ξέρει πόσα φύλλα έχει πουλήσει.
Το σημαντικό όμως ερώτημα είναι: γιατί ένα πρακτορείο διανομής να μπαίνει στον κόπο να ανακοινώσει προβλέψεις κυκλοφορίας και δεν ανακοινώνει τελική πώληση όταν ολοκληρωθεί η καταμέτρηση; Γιατί παρεμβαίνει χωρίς να του ζητηθεί από κανέναν στην ανακοίνωση πωλήσεων, δηλαδή στο πώς θα μοιραστεί η διαφήμιση ανάλογα με την κυκλοφορία που έχει ανακοινωθεί;
Οι προβλέψεις κυκλοφορίας εν είδει προβλέψεων καιρού ή θαλασσοταραχής ποιον εξυπηρετούν αν όχι αυτόν που μπορεί να έχει συμφέρον από αυτή την παρέμβαση;
Πριν από τρεις εβδομάδες, το Documento αποφάσισε να δίνει τις δικές του προβλέψεις κυκλοφορίας, όπως κάνει το Αργος. Οι προβλέψεις αυτές (όπως και του Αργους) προέρχονται από δειγματοληπτικό έλεγχο πώλησης στα περίπτερα. Από την πρώτη κιόλας ανακοίνωση των δικών μας αποτελεσμάτων, η εταιρεία διανομής Αργος μάς έστειλε εξώδικο, διαμαρτυρόμενη γιατί με τον τρόπο αυτό, όπως υποστηρίζει, θέτουμε σε αμφισβήτηση τις δικές της ανακοινώσεις. Γιατί μια εταιρεία, της οποίας ο ρόλος αλλά και η συμβατική υποχρέωση που έχει σχετικά με τις εφημερίδες είναι η διανομή, καίγεται και αντιδρά όταν ανακοινώνεται κάτι που δεν σχετίζεται με την υποχρέωση που έχει αναλάβει; Το Αργος διανέμει εφημερίδες, δεν είναι εταιρεία καταγραφής πωλήσεων. Σε κάθε δε περίπτωση, αν επιμένει να ανακοινώνει νούμερα, πρέπει να αφορούν πωλήσεις και όχι προβλέψεις για τις οποίες μπορεί να αποφανθεί όχι μόνο η εφημερίδα Documento αλλά και μια χαρτορίχτρα. Κανένας δεν μπορεί να απαγορεύσει σε κανέναν να κάνει εκτιμήσεις και ως εκ τούτου το θέμα είναι γιατί το Αργος επιμένει να θέλει τον ρόλο της μοναδικής καφετζούς;
Συμπέρασμα βασικό λοιπόν: δεν υπάρχουν νούμερα πώλησης αλλά πρόβλεψης. Αν μάλιστα μία εφημερίδα προσφύγει στη Δικαιοσύνη λέγοντας πως οι κυκλοφορίες που ανακοινώνει το Αργος δεν είναι πραγματικές και τη βλάπτουν, αφού καθορίζουν με λάθος τρόπο τη διαφημιστική πίτα, το επιχείρημα θα είναι πως κάνουν απλώς μια πρόβλεψη, άρα δεν είναι δυνατόν να είναι υπόλογοι για τη ζημιά που προκαλείται.
Πουλάνε και τα κλειστά περίπτερα
Το Αργος έχει καθαρά μονοπωλιακή λειτουργία. Ακόμη και όταν λειτουργούσε έως το 2017 ένα ακόμη πρακτορείο διανομής, το πρακτορείο Ευρώπη, μεταξύ τους, όπως αποκαλύπτει πόρισμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού, υπήρχε διαμορφωμένη κοινή πολιτική και συνεννοήσεις, πρακτική που τούς είχε καταστήσει υπόλογους απέναντι στην επιτροπή. Το ένα και μοναδικό πρακτορείο μπορεί να σαμποτάρει μια εφημερίδα, να επιλέξει κακή διανομή, να… κατασκευάσει παραπλανητικές διαδικασίες διανομής, χωρίς να έχει καμία κύρωση αφού υπάρχει σχετικό νομικό κενό.
Κάθε εφημερίδα, η οποία φιλοδοξεί να έχει αναγνωστικό κοινό σε όλη την Ελλάδα, πρέπει να τυπώσει τουλάχιστον 30.000 φύλλα για να καλύψει γεωγραφικά όλη τη χώρα. Το τιράζ αυτό το διανέμει το πρακτορείο μέσω υποπρακτόρων, οι οποίοι διανέμουν τελικώς την εφημερίδα στα περίπτερα. Μετά τη διανομή ο εκδότης λαμβάνει ένα ενημερωτικό σημείωμα που δείχνει πού βρίσκεται η εφημερίδα του. Ισχύει όμως αυτό; Το πρακτορείο μπορεί να κρατήσει την εφημερίδα σε αποθήκες δικές του ή των υποπρακτορείων (πολλά μάλιστα είναι ιδιοκτησίας του), ενώ δηλώνει ότι έχει κάνει κανονικά τη διανομή.
Το Documento με ιδιωτική εταιρεία έχει πραγματοποιήσει ελέγχους σε διάφορα σημεία της χώρας, όπου θεωρητικά διανεμήθηκε η εφημερίδα από τον Φεβρουάριο του 2017. Τα στοιχεία από τους ελέγχους αυτούς, που αποδεικνύουν ότι άλλα λέγονται από το πρακτορείο και άλλα γίνονται, έχουν δοθεί στους νομικούς συμβούλους της εφημερίδας και θα κατατεθούν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Ας πάρουμε ένα μικρό δείγμα. Στις 4 Μαρτίου 2018, συνεργείο ελέγχου του Documento έκανε έλεγχο στην Πάτρα. Τα 26 από τα σημεία πώλησης στην Πάτρα ήταν κλειστά. Εχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τρία από αυτά. Ενώ από το πληροφοριακό σύστημα του Αργους ενημερωνόμαστε ότι το Documento έχει πάει σε αυτά τα σημεία, τα συνεργεία ελέγχου τα βρήκαν κλειστά. Το πρωτοφανές όμως είναι ότι, ενώ είναι χωρίς καμία αμφιβολία κλειστά όπως δείχνουν οι φωτογραφίες, όχι μόνο παραλαμβάνουν την εφημερίδα, αλλά πουλάνε κιόλας! Συγκεκριμένα στην οδό Πατρών Κλάους, το κατάστημα πώλησης είναι κλειστό και σιδερόφραχτο όταν ο ελεγκτής περνάει στις 13.09 της Κυριακής 4 Μαρτίου 2017.
Από το Άργος μας πληροφορούν όμως ότι πήρε πέντε αντίτυπα του Documento και μάλιστα πούλησε τα τέσσερα από αυτά. Στην οδό Αγίου Νικολάου 54, σημείο πώλησης φαίνεται να πήρε δέκα αντίτυπα και να πούλησε το ένα. Ο ελεγκτής της εταιρείας δεν βρήκε ανοιχτό σημείο πώλησης στο σημείο αυτό όταν πήγε στις 13.29. Με ανάλογο τρόπο φαίνεται πως σημείο πώλησης στην οδό Βερμίου 22 πήρε πέντε φύλλα Documento και πούλησε τέσσερα, με τη μόνη διαφορά ότι δεν υπάρχει σημείο πώλησης εφημερίδων εκεί, ενώ το πιο κοντινό περίπτερο σε αυτήν τη διεύθυνση… δεν πουλάει εφημερίδες.
Το πρακτορείο, εξάλλου, μπορεί να διανέμει μία εφημερίδα με τρόπο που δεν ευνοεί την πώληση, δίνοντας πολλά φύλλα σε σημεία που δεν πουλάνε ή αφαιρώντας φύλλα από σημεία που έχουν καλές πωλήσεις, με αποτέλεσμα αυτή να εμφανίζεται εξαντλημένη. Καμιά διαμαρτυρία για τον τρόπο διανομής δεν έχει αποτέλεσμα, αφού είναι το μοναδικό πρακτορείο το οποίο μπορεί να μοιράζει με προνομιακό τρόπο τις εφημερίδες των μετόχων δηλαδή το «Βήμα», τα «Νέα» και το «Πρώτο Θέμα».
Τα καπέλα στην κυκλοφορία που είναι σομπρέρο
Τα καπέλα στην κυκλοφορία των εφημερίδων είναι κοινό μυστικό. Την παραδοχή αυτή έχουν κάνει από τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Νίκο Παππά, ο οποίος για τον λόγο αυτό νομοθέτησε το barcode, έως τον ίδιο τον Βαγγ. Μαρινάκη ο οποίος όταν ανέλαβε ενεργό ρόλο στο πρακτορείο Αργος είχε στείλει έστειλε επιστολή στη διοίκησή του, στην οποία έλεγε πως δεν θα ανεχτεί άλλο την κατάσταση. Μετά τις αποκαλύψεις του Documento για τα κουπόνια του Μαρινόπουλου μέσα από τα οποία το «Πρώτο Θέμα» εξαγόραζε την κυκλοφορία και πιθανόν συμμετείχε σε παιχνίδι διακίνησης μαύρου χρήματος με τον όμιλο Μαρινόπουλου, η εφημερίδα αναγκάστηκε να καταργήσει τα κουπόνια. Υστερα από λίγο ανακοινώθηκαν κυκλοφορίες, πεσμένες έως και 30.000 φύλλα. Ξαφνικά όμως το «Πρώτο Θέμα» χωρίς εμφανή λόγο (ιδιαίτερα θέματα, προσφορές ή διαφήμιση) άρχισε και πάλι να ανεβαίνει από κοινού και εναλλάξ με το «Βήμα» του συνέταιρου Μαρινάκη. Πώς όμως μπαίνουν ή μπορούν να μπουν τα καπέλα στην κυκλοφορία; Τις μεθόδους μάς περιέγραψε στέλεχος εταιρειών διανομής, ο οποίος προς το παρόν θέλει να μείνει ανώνυμος για ευνόητους λόγους.
Μέθοδος πρώτη: μαζική αγορά σε τιμή ευκαιρίας
Σύμφωνα με τον συνομιλητή μας, η πιο απλή μέθοδος είναι η μαζική αγορά σε τιμή ευκαιρίας. Δηλαδή, όταν μια εταιρεία διανομής ανακοινώνει πωλήσεις, δεν διευκρινίζει αν πρόκειται για πωλήσεις που έγιναν στην τιμή που αναγράφεται στο φύλλο ή σε αυτές συμπεριλαμβάνονται και οι δωρεάν διανομές αλλά και οι μαζικές αγορές. Στην πραγματικότητα αυτό που γίνεται είναι πως μετά την απόσυρση των φύλλων που δεν έχουν πουληθεί, εμφανίζεται κάποιος φιλότιμος αγοραστής που αγοράζει φύλλα μαζικά με έκπτωση σε εξευτελιστικές τιμές. Αντί τα φύλλα που επιστρέφονται να πουληθούν για λεπτά του ευρώ για να γίνουν χαρτοπολτός, πουλιούνται στην ίδια τιμή περίπου ως προϊόν. Μια εφημερίδα η οποία τυγχάνει και μέτοχος του πρακτορείου (γιατί έτσι μόνο μπορεί να καλυφθεί) πουλάει 10.000 φύλλα προς μερικά λεπτά του ευρώ το φύλλο και ανεβάζει την κυκλοφορία η οποία την οδηγεί σε μεγάλο κομμάτι διαφήμισης
Μέθοδος δεύτερη: τιμολογώ, τιμολογείς, κερδίζουμε
Τα καπέλα μπορούν να μπουν και με τιμολογήσεις, στις οποίες το πρακτορείο εμφανίζεται να πληρώνει τη μεγάλη μη πραγματική κυκλοφορία της εφημερίδας και στη συνέχεια να εισπράττει πίσω τα χρήματα που έδωσε με άλλα τιμολόγια. Ας πούμε πως μια εφημερίδα έχει 10.000 φύλλα και βάζει καπέλο 20.000 φύλλων. Προκειμένου να φαίνεται κανονική η πώληση, το πρακτορείο πληρώνει στην εφημερίδα πώληση 30.000 φύλλων κρατώντας τα ποσοστά του. Στη συνέχεια η εφημερίδα επιστρέφει τα χρήματα που αντιστοιχούν στην εικονική πώληση με τιμολόγιο που εμφανίζει έξοδα για άλλες υπηρεσίες, όπως μεταφορικά ή διαφήμιση. Ετσι λογιστικά δεν υπάρχουν τρύπες αλλά η αλήθεια έχει πέσει στη μεγάλη τρύπα.
Μέθοδος τρίτη: θάβω τον αντίπαλο
Φυσικά εκτός από το να βάλεις καπέλα, μπορείς να καταβαραθρώσεις αυτόν που θες, σαμποτάροντας τη διανομή. Κρύβεις την εφημερίδα, την διανέμεις ανορθόδοξα, εξοντώνεις όποιον εκδότη επιλέξεις εμφανίζοντας το κακό αποτέλεσμα ως μη προτίμηση του αναγνώστη, ενώ είναι κατασκευασμένη εικόνα.
Και το μαχαίρι και την κυκλοφορία
Το πρόβλημα με τη διανομή των εφημερίδων δεν είναι μόνο ότι το Αργος είναι μονοπώλιο. Το κύριο είναι πως δεν υπάρχει κανένας έλεγχος από ανεξάρτητη αρχή. Ο δήθεν έλεγχος της λειτουργίας του πρακτορείου από ελεγκτική εταιρεία δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική. Η ελεγκτική εταιρεία έχει υποχρέωση να ελέγξει λογιστικά την εταιρεία. Η λογιστική λειτουργία προφανώς και είναι σύννομη. Αν για παράδειγμα υπάρχει ένα τιμολόγιο μαζικής πώλησης μιας εφημερίδας προς 10 λεπτά το φύλλο αντί για 2 ευρώ, πράγμα που δηλώνει καπέλο, αυτό δεν είναι κάτι που θα εντοπίσει ως πρόβλημα η ελεγκτική εταιρεία, αφού δεν υπάρχει παράβαση λογιστική. Θα υπογράψει λοιπόν πως όλα είναι νόμιμα και είναι.
Άρα το θέμα είναι η θέσπιση μέτρων ουσιαστικού θεσμικού και όχι λογιστικού ελέγχου. Το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής έχει καθιερώσει την αγορά των εφημερίδων με barcode, πράγμα που σημαίνει πως κάθε εφημερίδα που αγοράζεται θα καταγράφεται από το σύστημα, όπως και κάθε μαζική αγορά. Το μέτρο αυτό όμως δεν μπορεί να πολεμήσει το σαμποτάζ από το πρακτορείο προς κάποια εφημερίδα, αφού θα καταγράφεται μεν στο σύστημα πόσες εφημερίδες πουλήθηκαν, δεν θα είναι γνωστό όμως αν οι εφημερίδες μοιράστηκαν ή έμειναν στις αποθήκες. Ο έλεγχος μέσω του barcode πρέπει να γίνεται σε κάθε στάδιο της διακίνησης, δηλαδή να καταγράφεται πού είναι η κάθε εφημερίδα και όχι μόνο πού πουλήθηκε. Είναι επιβεβλημένο επίσης να θεσμοθετηθούν ποινικές και χρηματικές κυρώσεις για τις περιπτώσεις που εντοπίζονται παρατυπίες, οι οποίες στην πραγματικότητα συνιστούν όχι εμπορική αστοχία, αλλά παρεμπόδιση της ελεύθερης διακίνησης ιδεών και της ελευθεροτυπίας. Ο Τύπος δεν είναι εμπόρευμα μόνο, αλλά συνδέεται με την ίδια τη λειτουργία του πολιτεύματος. Οποιος εμποδίζει τη διακίνησή του στρέφεται ενάντια στην ελευθερία του Τύπου.
Οι γνωστοί άγνωστοι μέτοχοι του πρακτορείου ΑΡΓΟΣ ΑΕ
Ο μεγαλύτερος μέτοχος του πρακτορείου Αργος ΑΕ είναι ο Βαγγέλης Μαρινάκης, ο οποίος διαθέτει 223.043 μετοχές, ποσοστό 29.74% μετά τις 28-12-2017. Οι Εκδόσεις Πρώτο θέμα Εκδοτική Ανώνυμη Εταιρεία διαθέτει 142.620 μετοχές, δηλαδή ποσοστό 19.02%. Μετά την είσοδο των δύο εκδοτών στο πρακτορείο διανομής, οι εφημερίδες τους σημείωσαν θεαματική άνοδο στις πωλήσεις τους.
Η εταιρεία Ιβίσκος Συμμετοχές ΑΕ –πίσω από την οποία βρίσκεται ο Παναγιώτης Ψυχάρης– έχει 141.020 μετοχές και ποσοστό 18,80%, με μετοχικό κεφάλαιο 85.000 ευρώ.
Τέταρτος μέτοχος είναι η Ελευθερία του Τύπου Εκδοτική ΑΕ, συμφερόντων Μαρινάκη, καθώς πρόεδρος του ΔΣ εμφανίζεται ο Γιάννης Κουρτάκης, στενός συνεργάτης του επιχειρηματία ενώ μοναδικός μέτοχος είναι η Φωτεινή Υψηλάντη, στενή συνεργάτιδα του εφοπλιστή.
Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζει η εταιρεία SAJP Εκδοτική ΙΚΕ με μόλις 2.100 ευρώ μετοχικό κεφάλαιο. Διαθέτει 75.000 μετοχές και ποσοστό 10%. Μέτοχος κατά 95% της εταιρείας εμφανίζεται ο γνωστός εκδότης και δημοσιογράφος Σωτήριος Πουλόπουλος, ο οποίος είναι και μέλος του ΔΣ της Αργος ΑΕ. Πρόκειται για τον εκδότη του «Κόκκινου Πρωταθλητή», εφημερίδας συνδεδεμένης με τον Ολυμπιακό.
Μέτοχος κατά 5% στην SAJP ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΙΚΕ είναι ο δημοσιογράφος Μιχάλης Μορφονιός, διευθυντής σύνταξης στον «Κόκκινο Πρωταθλητή». Επί 30 χρόνια ασχολείται με το ρεπορτάζ του Ολυμπιακού, ενώ είναι και δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών». Το μεγάλο ερώτημα, όμως, είναι: πώς ακριβώς μια εταιρεία ΙΚΕ (ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία), με μετοχικό κεφάλαιο 2.100 ευρώ, κατόρθωσε να αγοράσει το 10% της Αργος; Πώς έγινε συνεταίρος με τον εφοπλιστή Βαγγ. Μαρινάκη, τον Θ. Αναστασιάδη και την οικογένεια Ψυχάρη;
ΠΙΝΑΚΑΣ
Μετοχική σύνθεση της ΑΡΓΟΣ ΑΕ μετά τις 28.12.2017
Α/Α Μέτοχος Αντικείμενο Αριθμός μετοχών Ποσοστό
1 ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Ναυτιλία 223.043 29,74%
2 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕ Εκδόσεις
& λοιπά ΜΜΕ 142.620 19,02%
3 ΙΒΙΣΚΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΑΕ 141.020 18,80%
4 ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕ Εκδόσεις 121.620 16,22%
5 SAJP ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΙΚΕ Εκδόσεις 75.000 10,00%
6 ΚΟΥΡΗΣ MEDIA GROUP ΕΠΕ Εκδόσεις 22.620 3,02%
7 Χ.Κ.ΤΕΓΟΠΟΥΛΟΣ ΑΕ Εκδόσεις 18.020 2,40%
8 ΑΡΓΟΣ ΝΕΤ ΑΕ Λιανεμπόριο 3.005 0,40%
9 ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΑΕ Εκδόσεις 2.262 0,30%
10 ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΕ Εκδόσεις 750 0,10%
11 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΛΥΜΠΕΡΗ ΑΕ Εκδόσεις 40 0,01%
ΣΥΝΟΛΟ 750.000 100,00%
---
---
*
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου