*
Ανασυγκρότηση
***
*
του Σταύρου Λυγερού
Στην προ κρίσης Ελλάδα, αυτό το αμαρτωλό τρίγωνο λειτούργησε σαν καρκίνωμα. Ήταν στυλοβάτης του μοντέλου πλασματικής ανάπτυξης, βασικά χαρακτηριστικά του οποίου ήταν όχι μόνο ο παρασιτισμός, η σπατάλη και ο ανορθολογισμός, αλλά και η κλεπτοκρατία. Η κρίση έβγαλε όλα αυτά στην επιφάνεια και τους προσέδωσε μία άλλη διάσταση.
Οι δανειστές έβαλαν χέρι και στις τράπεζες και μέσω των τραπεζών μπορούν να ελέγξουν σε μεγάλο βαθμό και τα Μίντια. Τέρμα οι προνομιακές δανειοδοτήσεις. Τα παραπάνω έχουν μεγάλη σημασία για να δούμε τον ρόλο των μέχρι τώρα κατεστημένων Μίντια. Η κοινωνία, πάντως, δεν συντάχθηκε με τούς κάθε είδους ολιγάρχες, οι οποίοι, όταν απειλήθηκαν από την Τρόικα, άρχισαν να μιλάνε για αφελληνισμό επιχειρήσεων.
Η νοοτροπία του τζάμπα
Στην Ελλάδα της κρίσης, η οποία συνεχώς οξύνεται και παράγει ολοένα και περισσότερα οικονομικά και κοινωνικά ερείπια, η ανάγκη για πραγματική δημοσιογραφία έχει αποκτήσει ζωτική σημασία. Δεν έχει σημασία η μορφή της δημοσιογραφίας, αν θα είναι μέσω εφημερίδων, ραδιοσταθμών, τηλεοπτικών καναλιών ή μέσω ιστοτόπων στο Διαδίκτυο. Αυτά είναι οχήματα. Το ζητούμενο είναι η ποιότητα. Και η ποιότητα δεν εξασφαλίζεται τζάμπα.
Ο δημοσιογράφος που δεν πληρώνεται από τους αναγνώστες του, τους ακροατές τους, τους τηλεθεατές του ή τους χρήστες του Διαδικτύου θα συνεχίσει με ηρωικό τρόπο όσο μπορεί να κρατάει το κεφάλι έξω από το νερό, ή θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει το επάγγελμα, ή θα συνεχίσει να το ασκεί, επειδή θα πληρώνεται από άλλους. Για την ακρίβεια, από όσους ενδιαφέρονται να διαμορφώνουν την κοινή γνώμη σύμφωνα με τα συμφέροντά τους. Όποιος θέλει να έχει ένα ποιοτικό δημοσιογραφικό προϊόν με απαιτήσεις ανεξαρτησίας, πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να το έχει τζάμπα.
Στην προσπάθειά του να επιβιώσει με αξιοπρέπεια και χωρίς πολιτικές εξαρτήσεις, το SLpress.gr ζήτησε από τους αναγνώστες του να το ενισχύσουν οικονομικά. Τα αποτελέσματα ήταν από πενιχρά μέχρι ανύπαρκτα. Η δημοσιογραφική παραγωγή είναι ένα προϊόν. Κάποιοι εργάζονται για να προκύψει αυτό που ο αναγνώστης επιλέξει να διαβάσει. Κι αυτοί πρέπει να πληρωθούν. Όποιος έχει την απαίτηση ή απλώς έχει εθισθεί να βρίσκει τα πάντα τζάμπα στο Διαδίκτυο εκ των πραγμάτων υπονομεύει την ανεξαρτησία της δημοσιογραφίας.
Αυτό έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία, επειδή διανύουμε μία μεταβατική περίοδο. Βρισκόμαστε σε ιστορική καμπή. Το παραδοσιακό σύστημα εξουσίας αποδομείται και το νέο δεν έχει ακόμα διαμορφωθεί. Η εξέλιξη αυτή θα επηρεάσει αποφασιστικά και τα Μίντια. Το νέο τοπίο σ’ αυτό τον χώρο δεν είναι σίγουρο ότι θα είναι καλύτερο. Θα εξαρτηθεί από την τροπή που θα πάρουν οι εξελίξεις στο πολιτικό επίπεδο.
Ποιος θα εκφράσει την κοινωνία
Η ολιγαρχία του χρήματος προσπαθεί να “κινεζοποιήσει” την εργασία στην Ευρώπη, να καταλύσει το Κοινωνικό Κράτος και κατ’ επέκταση ό,τι έχει απομείνει από το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο. Η αρχή έγινε από τον πιο αδύναμο κρίκο, την Ελλάδα, την οποία έχουν μετατρέψει σε πειραματόζωο. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν στην Ελλάδα θα υπάρξει μία δημοσιογραφία, η οποία να εκφράσει την κοινωνία.
Η πείρα του παρελθόντος δείχνει ότι οι καλές προθέσεις δεν αρκούν. Η αναδιάταξη των αρχουσών ελίτ θα επιφέρει και μία αναδιάταξη στην κατεστημένη δημοσιογραφία. Αυτοί που έχουν τα χρήματα, όμως, μπορούν εύκολα να μεταλλάξουν παραδοσιακά Μίντια ή ακόμα και να δημιουργήσουν νέα. Ο ρόλος τους είναι κρίσιμος.
Είναι τα κατεστημένα Μίντια στην Ελλάδα που διεκπεραίωσαν τη θεραπεία-σοκ στο ιδεολογικό επίπεδο. Λειτούργησαν ως μηχανισμός για την επιβολή των εκβιαστικών διλημμάτων στην κοινωνία. Μετέτρεψαν ζωτικής σημασίας πολιτικά ζητήματα σε αναμφισβήτητο μονόδρομο, σβήνοντας κάθε δυνατότητα εναλλακτικής λύσης στο επικοινωνιακό επίπεδο. Το κατάφεραν με όπλο την καλλιέργεια του φόβου. Λειτούργησαν ως διαχειριστές του φόβου. Η συνταγή, βεβαίως, δεν είναι δική τους. Έχει έρθει ντελίβερι.
Στην πραγματικότητα, συνεχίζουν με άλλη μορφή μία θλιβερή παράδοση. Ας μην ξεχνάμε ότι τα Μίντια ως σύνολα, αλλά και μία σημαντική μερίδα δημοσιογράφων έπαιξαν επικερδώς ρόλο μεσάζοντα σε χρυσοφόρα παιχνίδια διαπλοκής. Από οικονομικής απόψεως λειτούργησαν σαν παράσιτα και από θεσμικής ως υπονομευτές του Κράτους Δικαίου και κατ’ επέκταση της δημοκρατίας.
Τα Μίντια έπαιξαν καθοριστικό ρόλο την άνοιξη του 2010, όταν πρωτοετέθη στην ελληνική κοινωνία το δίλημμα “Μνημόνιο ή χρεοκοπία”. Είπαν στους Έλληνες ότι αν αντιστέκονταν θα έχαναν μισθούς, συντάξεις, και καταθέσεις. Έτσι, οι Έλληνες αποδέχθηκαν περικοπές, ελπίζοντας ότι σύντομα η κρίση θα ήταν παρελθόν. Τους έλεγαν, άλλωστε, ότι στα τέλη του 2011 ή το αργότερο στις αρχές του 2012 η Ελλάδα θα έχει επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και θα έχει επιστρέψει στις Αγορές!
Το τι πραγματικά συνέβη το ζήσαμε όλοι στα πετσί μας…
Ανασυγκρότηση
***
*
Παραδοσιακά ο Τύπος είχε πάντα κάποιου είδους διαπλοκή με την πολιτική και με τα οικονομικά συμφέροντα. Η διαφορά του σήμερα από το χθες είναι ότι παλαιότερα οι εφημερίδες στηρίζονταν στην κυκλοφορία τους. Άρα η δημοσιογραφία είχε μία βάση οικονομικής ανεξαρτησίας, επειδή η κυκλοφορία ήταν η κύρια πηγή των εσόδων τους. Σταδιακά, κύρια πηγή των εσόδων έγινε η διαφήμιση. Πρόκειται για ποιοτική διαφορά.Η διαπλοκή απέκτησε νέο περιεχόμενο. Για την ακρίβεια, τα Μίντια έπαψαν να είναι προσκολλημένα σε κόμματα και έγιναν θεραπαινίδες της ολιγαρχίας του χρήματος. Η ίδια η πολιτική εξουσία, άλλωστε, έχασε σε μεγάλο βαθμό την αυτονομία της. Σταδιακά διαμορφώθηκε το αμαρτωλό τρίγωνο. Η ισχυρή κορυφή είναι η ολιγαρχία χρήματος με τις δύο άλλες κορυφές, την πολιτική εξουσία και τα Μίντια, να λειτουργούν περισσότερο δορυφορικά παρά ανταγωνιστικά.
Στην προ κρίσης Ελλάδα, αυτό το αμαρτωλό τρίγωνο λειτούργησε σαν καρκίνωμα. Ήταν στυλοβάτης του μοντέλου πλασματικής ανάπτυξης, βασικά χαρακτηριστικά του οποίου ήταν όχι μόνο ο παρασιτισμός, η σπατάλη και ο ανορθολογισμός, αλλά και η κλεπτοκρατία. Η κρίση έβγαλε όλα αυτά στην επιφάνεια και τους προσέδωσε μία άλλη διάσταση.
Οι δανειστές έβαλαν χέρι και στις τράπεζες και μέσω των τραπεζών μπορούν να ελέγξουν σε μεγάλο βαθμό και τα Μίντια. Τέρμα οι προνομιακές δανειοδοτήσεις. Τα παραπάνω έχουν μεγάλη σημασία για να δούμε τον ρόλο των μέχρι τώρα κατεστημένων Μίντια. Η κοινωνία, πάντως, δεν συντάχθηκε με τούς κάθε είδους ολιγάρχες, οι οποίοι, όταν απειλήθηκαν από την Τρόικα, άρχισαν να μιλάνε για αφελληνισμό επιχειρήσεων.
Η νοοτροπία του τζάμπα
Στην Ελλάδα της κρίσης, η οποία συνεχώς οξύνεται και παράγει ολοένα και περισσότερα οικονομικά και κοινωνικά ερείπια, η ανάγκη για πραγματική δημοσιογραφία έχει αποκτήσει ζωτική σημασία. Δεν έχει σημασία η μορφή της δημοσιογραφίας, αν θα είναι μέσω εφημερίδων, ραδιοσταθμών, τηλεοπτικών καναλιών ή μέσω ιστοτόπων στο Διαδίκτυο. Αυτά είναι οχήματα. Το ζητούμενο είναι η ποιότητα. Και η ποιότητα δεν εξασφαλίζεται τζάμπα.
Ο δημοσιογράφος που δεν πληρώνεται από τους αναγνώστες του, τους ακροατές τους, τους τηλεθεατές του ή τους χρήστες του Διαδικτύου θα συνεχίσει με ηρωικό τρόπο όσο μπορεί να κρατάει το κεφάλι έξω από το νερό, ή θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει το επάγγελμα, ή θα συνεχίσει να το ασκεί, επειδή θα πληρώνεται από άλλους. Για την ακρίβεια, από όσους ενδιαφέρονται να διαμορφώνουν την κοινή γνώμη σύμφωνα με τα συμφέροντά τους. Όποιος θέλει να έχει ένα ποιοτικό δημοσιογραφικό προϊόν με απαιτήσεις ανεξαρτησίας, πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να το έχει τζάμπα.
Στην προσπάθειά του να επιβιώσει με αξιοπρέπεια και χωρίς πολιτικές εξαρτήσεις, το SLpress.gr ζήτησε από τους αναγνώστες του να το ενισχύσουν οικονομικά. Τα αποτελέσματα ήταν από πενιχρά μέχρι ανύπαρκτα. Η δημοσιογραφική παραγωγή είναι ένα προϊόν. Κάποιοι εργάζονται για να προκύψει αυτό που ο αναγνώστης επιλέξει να διαβάσει. Κι αυτοί πρέπει να πληρωθούν. Όποιος έχει την απαίτηση ή απλώς έχει εθισθεί να βρίσκει τα πάντα τζάμπα στο Διαδίκτυο εκ των πραγμάτων υπονομεύει την ανεξαρτησία της δημοσιογραφίας.
Αυτό έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία, επειδή διανύουμε μία μεταβατική περίοδο. Βρισκόμαστε σε ιστορική καμπή. Το παραδοσιακό σύστημα εξουσίας αποδομείται και το νέο δεν έχει ακόμα διαμορφωθεί. Η εξέλιξη αυτή θα επηρεάσει αποφασιστικά και τα Μίντια. Το νέο τοπίο σ’ αυτό τον χώρο δεν είναι σίγουρο ότι θα είναι καλύτερο. Θα εξαρτηθεί από την τροπή που θα πάρουν οι εξελίξεις στο πολιτικό επίπεδο.
Ποιος θα εκφράσει την κοινωνία
Η ολιγαρχία του χρήματος προσπαθεί να “κινεζοποιήσει” την εργασία στην Ευρώπη, να καταλύσει το Κοινωνικό Κράτος και κατ’ επέκταση ό,τι έχει απομείνει από το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο. Η αρχή έγινε από τον πιο αδύναμο κρίκο, την Ελλάδα, την οποία έχουν μετατρέψει σε πειραματόζωο. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν στην Ελλάδα θα υπάρξει μία δημοσιογραφία, η οποία να εκφράσει την κοινωνία.
Η πείρα του παρελθόντος δείχνει ότι οι καλές προθέσεις δεν αρκούν. Η αναδιάταξη των αρχουσών ελίτ θα επιφέρει και μία αναδιάταξη στην κατεστημένη δημοσιογραφία. Αυτοί που έχουν τα χρήματα, όμως, μπορούν εύκολα να μεταλλάξουν παραδοσιακά Μίντια ή ακόμα και να δημιουργήσουν νέα. Ο ρόλος τους είναι κρίσιμος.
Είναι τα κατεστημένα Μίντια στην Ελλάδα που διεκπεραίωσαν τη θεραπεία-σοκ στο ιδεολογικό επίπεδο. Λειτούργησαν ως μηχανισμός για την επιβολή των εκβιαστικών διλημμάτων στην κοινωνία. Μετέτρεψαν ζωτικής σημασίας πολιτικά ζητήματα σε αναμφισβήτητο μονόδρομο, σβήνοντας κάθε δυνατότητα εναλλακτικής λύσης στο επικοινωνιακό επίπεδο. Το κατάφεραν με όπλο την καλλιέργεια του φόβου. Λειτούργησαν ως διαχειριστές του φόβου. Η συνταγή, βεβαίως, δεν είναι δική τους. Έχει έρθει ντελίβερι.
Στην πραγματικότητα, συνεχίζουν με άλλη μορφή μία θλιβερή παράδοση. Ας μην ξεχνάμε ότι τα Μίντια ως σύνολα, αλλά και μία σημαντική μερίδα δημοσιογράφων έπαιξαν επικερδώς ρόλο μεσάζοντα σε χρυσοφόρα παιχνίδια διαπλοκής. Από οικονομικής απόψεως λειτούργησαν σαν παράσιτα και από θεσμικής ως υπονομευτές του Κράτους Δικαίου και κατ’ επέκταση της δημοκρατίας.
Τα Μίντια έπαιξαν καθοριστικό ρόλο την άνοιξη του 2010, όταν πρωτοετέθη στην ελληνική κοινωνία το δίλημμα “Μνημόνιο ή χρεοκοπία”. Είπαν στους Έλληνες ότι αν αντιστέκονταν θα έχαναν μισθούς, συντάξεις, και καταθέσεις. Έτσι, οι Έλληνες αποδέχθηκαν περικοπές, ελπίζοντας ότι σύντομα η κρίση θα ήταν παρελθόν. Τους έλεγαν, άλλωστε, ότι στα τέλη του 2011 ή το αργότερο στις αρχές του 2012 η Ελλάδα θα έχει επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και θα έχει επιστρέψει στις Αγορές!
Το τι πραγματικά συνέβη το ζήσαμε όλοι στα πετσί μας…
---
---
*
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου